V.I. Lenin
De dreigende catastrofe en hoe die te bestrijden


9. Afbraak door de regering van het werk van de democratische organisaties

We hebben de verschillende middelen en methoden ter bestrijding van de catastrofe en de honger onderzocht. We hebben overal gezien dat er een niet te overbruggen tegenstelling bestaat tussen de democratie enerzijds en de regering incluis het haar ondersteunende blok van sociaal-revolutionairen en mensjewieken anderzijds. Om te bewijzen dat deze tegenstellingen in werkelijkheid en niet alleen in onze uiteenzetting bestaan en dat hun onoverbrugbaarheid zich inderdaad uit in conflicten, die het volk in zijn geheel raken, is het voldoende te herinneren aan twee bijzonder typische ‘resultaten’ en lessen van de zes maanden oude geschiedenis van onze revolutie.

De historie van de ‘heerschappij’ van Paltsjinski is de ene les, de historie van de ‘heerschappij’ en de val van Pesjechonov de andere.

In de grond van de zaak komen de eerder geschetste maatregelen ter bestrijding van de catastrofe en de honger neer op een alzijdige bevordering (tot aan dwang toe) van de aaneensluiting van de bevolking in organisaties, in de eerste plaats van de democratie, d.w.z. van de meerderheid der bevolking, vooral dus van de onderdrukte klassen, de arbeiders en boeren, vooral de armsten. En deze weg is de bevolking zelf heel spontaan begonnen op te gaan om de strijd aan te binden tegen de ongekende moeilijkheden, lasten en rampen van de oorlog.

Het tsarisme had op alle mogelijke manieren een zelfstandige en vrije aaneensluiting van de bevolking in verenigingen belemmerd. Maar na de val van de tsaristische monarchie begonnen in geheel Rusland democratische organisaties te ontstaan en snel te groeien. Door de bevolking op eigen houtje gevormde democratische organisaties, allerlei verzorgingscomités, voedselcomités, conferenties inzake brandstofproblemen enzovoort, enzovoort, bonden de strijd tegen de catastrofe aan.

Het opmerkelijkste nu in heel de geschiedenis van een half jaar van onze revolutie ten aanzien van dit vraagstuk is wel dat de regering, die zich republikeins en revolutionair noemt, de regering, die door de mensjewieken en sociaal-revolutionairen uit naam van de ‘gevolmachtigde organen van de revolutionaire democratie’ wordt ondersteund, dat deze regering de democratische organisaties heeft bestreden en ze heeft neergeslagen!

Paltsjinski heeft door deze strijd in heel Rusland een treurige beroemdheid verworven. Hij verschool zich bij wat hij deed achter de rug van de regering, trad niet openlijk naar voren (net als de kadetten in het algemeen deden, die er de voorkeur aan gaven ‘voor het volk’ Tsereteli op de voorgrond te schuiven, maar alle belangrijke zaken in stilte zelf af te doen). Paltsjinski belemmerde en saboteerde elke serieuze maatregel van de door de bevolking gevormde democratische organisaties, want er kon geen enkele serieuze maatregel ten uitvoer worden gelegd zonder dat daarmee ‘afbreuk werd gedaan’ aan de mateloze winsten en de willekeur van de Kit Kitytsjen. Paltsjinski evenwel was juist een trouwe pleitbezorger en dienaar van de Kit Kitytsjen. Het was zover gekomen — en dit feit werd in de pers bekendgemaakt — dat Paltsjinski de verordeningen van deze democratische organisaties zonder meer ophief!!

De hele geschiedenis van de ‘heerschappij’ van Paltsjinski — hij ‘heerste’ vele maanden lang en juist in de tijd dat Tsereteli, Skobeljev en Tsjernov ‘minister’ waren — is een enkel monsterachtig schandaal, een ontduiken van de wil van het volk en van de besluiten van de democratie ten bate van de kapitalisten, omwille van hun vuige winzucht. De kranten konden natuurlijk maar een miniem deel van de ‘heldendaden’ van Paltsjinski vermelden; een volledig onderzoek naar de wijze waarop hij de strijd tegen de honger belemmerde, zal slechts ingesteld kunnen worden door een waarachtig democratische regering, door de regering van het proletariaat, wanneer dit de macht zal hebben veroverd en het de zaak-Paltsjinski en zijns gelijken zonder iets te verheimelijken aan het oordeel van het volk zal voorleggen.

Men zal misschien te berde brengen dat Paltsjinski toch een uitzondering is geweest en dat men hem immers heeft verwijderd... Maar het gaat er nu juist om dat Paltsjinski geen uitzondering, maar regel is, dat door de verwijdering van Paltsjinski niets verbeterd is, dat in zijn plaats net zulke Paltsjinski’s met andere namen zijn gekomen, dat de hele ‘invloed’ van de kapitalisten, de hele politiek van het verijdelen van de strijd tegen de hongersnood ten bate van de kapitalisten onaangetast is gebleven. Want Kerenski en co zijn slechts een camouflage ter bescherming van de belangen van de kapitalisten.

Het aanschouwelijkste bewijs hiervoor is het uittreden van Pesjechonov, de minister van voedselvoorziening, uit het kabinet. Zoals bekend is Pesjechonov een zeer, zeer gematigde narodnik.[14] Maar bij het organiseren van de voedselvoorziening wilde hij gewetensvol werken, samen met de democratische organisaties en steunend daarop. Des te interessanter is de ervaring met het work van Pesjechonov, alsmede zijn aftreden en het feit dat deze uiterst gematigde narodnik, lid van de partij der ‘volkssocialisten’,[15] die bereid was tot elk compromis met de bourgeoisie, zich toch gedwongen heeft gezien af te treden! Want de regering-Kerenski heeft ten behoeve van de kapitalisten, landheren en koelakken[16] de vastgestelde prijzen voor graan verhoogd!!

In het blad ‘Swobodnaja Zjizn’[17] nr. 1 van 2 september geeft M. Smith het volgende beeld van deze ‘stap’ en van de betekenis ervan:

“Enkele dagen voordat de regering besloot tot verhoging van de vastgestelde prijzen, speelde zich in de Staatscommissie voor de Voedselvoorziening de volgende scène af: de vertegenwoordiger van de rechtsen, Rolovitsj, een taaie verdediger van de belangen van de private handel en een verbeten vijand van het graanmonopolie en van de inmenging van de staat in het economische leven, verklaarde met een zelfgenoegzaam lachje ten overstaan van alle aanwezigen dat de vastgestelde prijzen voor graan volgens zijn inlichtingen spoedig verhoogd zouden worden.

De vertegenwoordiger van de Sovjet van Arbeiders- en Soldatenafgevaardigden antwoordde daarop dat hem van iets dergelijks niets bekend was, dat een dergelijke maatregel, zolang de revolutie in Rusland voortduurde in geen geval uitgevoerd kon worden en dat de regering in geen geval haar toevlucht tot een dergelijke maatregel kon nemen, zonder tevoren overlegd te hebben met de rechtmatige organen van de democratie, de Economische Raad en de Staatscommissie voor de Voedselvoorziening. Ook de vertegenwoordiger van de Sovjet van Boerenafgevaardigden sloot zich bij deze verklaring aan.

Maar o wee! De werkelijkheid corrigeerde deze controverse op een uitermate hardvochtige wijze: gelijk kregen niet de vertegenwoordigers van de democratie, maar gelijk kreeg de vertegenwoordiger van de vermogende elementen. Hij bleek uitstekend op de hoogte van de aanslag die voorbereid werd op de rechten van de democratie, hoewel de vertegenwoordigers daarvan louter de mogelijkheid van zulk een aanslag verontwaardigd van de hand hadden gewezen.”

De vertegenwoordiger van de arbeiders, zowel als de vertegenwoordiger van de boeren, brengt dus op een niet mis te verstane wijze zijn mening naar voren uit naam van de geweldige meerderheid van het volk, maar de regering-Kerenski handelt averechts, in het belang van de kapitalisten!

Rolovitsj, de vertegenwoordiger van de kapitalisten, bleek achter de rug van de democratie schitterend geïnformeerd te zijn — precies zoals we steeds hebben kunnen waarnemen en ook nu waarnemen, dat de burgerlijke kranten als de ‘Retsj’[18] en de ‘Birzjowka’[19] uitstekend ervan op de hoogte zijn wat er in de regering-Kerenski aan de hand is.

Waarop wijst dit zo bij uitstek geïnformeerd zijn? Vanzelfsprekend op het feit dat de kapitalisten hun eigen ‘achterdeurtjes’ hebben en in feite de macht in handen houden. Kerenski is de stroman die zij naar voren schuiven zo nu en dan, hoe en wanneer zij dat nodig achten. De belangen van tientallen miljoenen arbeiders en boeren worden opgeofferd aan de winsten van een handvol geldzakken.

Wat is nu het antwoord van onze sociaal-revolutionairen en mensjewieken op deze schandalige bespotting van het volk? Hebben ze zich soms met een oproep tot de arbeiders en boeren gericht, waarin zij zeggen dat voor Kerenski en diens collega’s, na alles wat er gebeurd is, alleen nog maar plaats is in de gevangenis?

God beware ons! De sociaal-revolutionairen en mensjewieken hebben zich, bij monde van de ‘Economische Afdeling’ die in hun handen is, ertoe beperkt een dreigende resolutie aan te nemen, waarvan wij al gewag hebben gemaakt! In deze resolutie verklaren zij dat de verhoging van de graanprijs door de regering-Kerenski een “noodlottige maatregel is, die een bijzonder zware slag toebrengt zowel aan de voedselvoorziening als aan het gehele economische leven van het land”, en dat deze noodlottige maatregel ten uitvoer werd gelegd met directe ‘schending’ van de wet!

Dat zijn de resultaten van de politiek van pacteren, de politiek van het lonken naar Kerenski en van het streven hem te ‘ontzien’!

De regering schendt de wet door ten bate van de rijken, de grootgrondbezitters en kapitalisten, een maatregel te nemen die een noodlottige uitwerking heeft op de gehele controle, de voedselvoorziening en de sanering van de tot het uiterste ontwrichte financiën — en de sociaal-revolutionairen en mensjewieken blijven maar praten over overeenstemming met de kringen van handel en industrie, blijven maar deelnemen aan besprekingen met Teresjtsjenko en blijven Kerenski ontzien, volstaan met een papieren protestresolutie, die door de regering in alle gemoedsrust ad acta wordt gelegd!!

Juist hier treedt bijzonder aanschouwelijk de waarheid aan het licht dat de sociaal-revolutionairen en mensjewieken het volk en de revolutie hebben verraden en dat de bolsjewieken de werkelijke leiders van de massa’s worden, zelfs van de sociaal-revolutionaire en mensjewistische massa’s.

Want alleen wanneer het proletariaat, met de partij van de bolsjewieken aan het hoofd, de macht verovert, zou er een einde gemaakt kunnen worden aan het schandelijke optreden van Kerenski en co en zou het werk van de democratische organisaties voor de voedselvoorziening, de verzorging enz., dat door Kerenski en zijn regering wordt verijdeld, weer op gang gebracht kunnen worden.

De bolsjewieken — het aangehaalde voorbeeld laat het met alle duidelijkheid zien — handelen als vertegenwoordigers van de belangen van het gehele volk, staan op de bres voor het verzekeren van de voedselvoorziening en verzorging en voor het bevredigen van de dringendste behoeften van de arbeiders en de boeren, tegen de weifelende, besluiteloze, werkelijk verraderlijke politiek van de sociaal-revolutionairen en mensjewieken in, die het land een schanddaad heeft opgeleverd met het verhogen van de graanprijzen!

_______________
[14] Narodnik: aanhanger van het narodnikisme, een kleinburgerlijkc stroming in de Russische revolutionaire beweging, die vooral in de jaren ‘60 en ‘70 van de 19e eeuw een belangrijke invloed had. De narodniki waren voor afschaffing van de alleenheerschappij en voor overdracht van het grootgrondbezit aan de boeren. Zij hadden evenwel geen oog voor de onvermijdelijkheid van de ontwikkeling van kapitalistische verhoudingen in het land, hetgeen hen ertoe bracht de leidende rol van het proletariaat te miskennen en de boeren als de voornaamste revolutionaire kracht te beschouwen. De narodniki zagen de dorpsgemeenschap als een embryo van het socialisme en trachtten de boeren tot strijd tegen de alleenheerschappij te bewegen. Zij gingen daartoe naar de dorpen, ‘onder het volk’ (narodnitsjestwo = onder het volk gaan), waar zij er evenwel niet in slaagden weerklank te vinden. — Noot van de redactie
[15]Volkssocialisten’ waren leden van de kleinburgerlijke Volkssocialistische Arbeiderspartij, die in 1906 was afgesplitst van de rechtervleugel van de Sociaal-revolutionaire Partij. De volkssocialisten kwamen met gematigde democratische eisen voor de dag, te realiseren binnen het raam van een constitutionele monarchie; zij lieten de eis van socialisatie van de grond, die in het programma van de sociaal-revolutionairen was opgenomen, varen en propageerden de verplichte overdracht van het grootgrondbezit, zij het op basis van schadeloosstelling. — Noot van de redactie
[16] Koelak: grote boer in het oude Rusland. — Noot van de redactie
[17]Swobodnaja Zjizn!’(Vrij Leven): krant van mensjewistische richting, verscheen in Petrograd in september 1917 in plaats van het tijdelijk verboden blad ‘Nowaja Zjizn’ (Nieuw Leven), dat vanaf april 1917 in Petrograd uitkwam. — Noot van de redactie
[18]Retsj’ (De Rede): dagblad, centraal orgaan van de kadettenpartij; het verscheen in Petersburg vanaf februari 1906. Op 8 november 1917 werd het door het Revolutionaire Militaire Comité verboden; het verscheen daarna onder andere namen nog tot augustus 1918. — Noot van de redactie
[19] ‘Birzjowka’ — ‘Birzjewyje Wedomosti’ (Beursberichten): burgerlijk dagblad, dat vanaf 1880 in Petersburg verscheen. De afgekorte naam ‘Birzjowka’ werd een begrip waarmee de beginselloosheid en koopbaarheid van de burgerlijke pers werd uitgedrukt. In november 1917 werd het blad verboden. — Noot van de redactie