Friedrich Engels

Engels aan Friedrich Adolf Sorge


Geschreven: 4 december 1894
Bron: Tegen het reformisme, Uitgeverij Progres, Moskou 1990. Een bundel teksten (extracten) rond het thema reformisme
Vertaling: Uitgeverij Progres
Deze versie: Spelling - Voetnoten zijn niet overgenomen
Transcriptie/HTML en contact: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive, februari 2009

Laatste bewerking: 10 februari 2009


4 december 1894

De Beiers zijn heel erg opportunistisch geworden en zijn haast in een gewone volkspartij veranderd (het gaat om de meeste leiders en vele nieuwelingen die tot de partij zijn toegetreden); in de Beierse landsdag stemden zij voor het budget in zijn geheel en Vollmar zette een agitatie op touw ten gunste van de boeren met het doel de boven-Beierse grote boeren voor zich te winnen — mensen die 25 tot 80 akkergrond (10 tot 30 hectare) bezitten en derhalve niet buiten loonarbeiders kunnen — noch buiten hun werkers. Van het Frankfurtse partijcongres verwachtten ze niets goeds. Daarom hielden ze, acht dagen eerder, hun Beierse partijcongres en stelden daar een heuse Sonderbund in door de Beierse gedelegeerden te verplichten om in Frankfurt in alle Beierse kwesties collectief te stemmen, overeenkomstig de van te voren op het Beierse congres genomen beslissingen. Enfin, ze verschijnen in Frankfurt en verklaren dat ze in Beieren het budget in zijn geheel moesten goedkeuren, want ze hadden op dat moment niet anders kunnen handelen. Daarbij gaat het om een zuiver Beierse kwestie, waar anderen hun neus niet in moeten steken. Met andere woorden: als jullie met de ene of andere beslissing komen die ons Beiers niet zint, als jullie ons ultimatum afwijzen, dan hebben jullie in geval van een scheuring de schuld!

Met zulke tot op heden ongehoorde pretenties komen ze opdraven bij de hierop niet bedachte overige gedelegeerden. En aangezien de laatste jaren het gekweel voor eenheid niet van de lucht was, is het geen wonder, dat, bij het grote aantal nieuw tot de partij toegetreden elementen, die nog geen echte ervaring hebben opgedaan, een dergelijk gedrag dat het bestaan van de partij onmogelijk maakt ongestraft werd doorgezet, zonder welverdiend resoluut verzet, en in de budgetkwestie werd geen beslissing genomen.

Stel je toch eens voor dat de Pruisische sociaaldemocraten, die op het partijcongres in de meerderheid zijn, ook een voorbereidend congres hadden willen houden om daar naar aanleiding van de positie van de Beiers of wat dan ook resoluties uit te vaardigen die bindend zijn voor alle Pruisische gedelegeerden, en ze daarna allemaal, de meerderheid en de minderheid, collectief op het algemene partijcongres zouden stemmen voor deze resoluties? Waartoe dan nog überhaupt algemene partijcongressen houden? En wat zouden de Beiers zeggen als de Pruisische gedelegeerden gingen doen wat ze zopas zelf hadden uitgevoerd?

Kortom, hierbij kon het niet blijven en kwam Bebel op de proppen en zette deze kwestie op de agenda, en wordt er nu over gedebatteerd. Van al die mensen is Bebel zonder meer de helderste kop met het meeste inzicht. Ik correspondeer al zo’n 15 jaar met hem en onze meningen komen bijna altijd overeen. Daarentegen loopt Liebknecht met zijn ideeën sterk achter. Hij neigt almaar naar de oude Zuid-Duitse democraat, de federalist en de particularist en wat nog erger is: hij kan er geen vrede mee hebben dat Bebel, die hem allang boven het hoofd is uitgegroeid, hem dan wel graag in zijn buurt mag lijden, maar zich niet meer naar zijn leiding wil schikken. Daarbij heeft hij het centrale orgaan Vorwärts zo slecht georganiseerd — niet in het minst vanwege de na-ijverige houding in zijn leiderspositie, want hij wil alles regelen en regelt in werkelijkheid niets, dus loopt hij overal in de weg — dat de krant, die de eerste in Berlijn had kunnen zijn, alleen maar deugt om de partij 50.000 mark per jaar op te leveren, doch haar totaal geen politieke invloed brengt. Natuurlijk wil Liebknecht de verzoening tot elke prijs en scheldt hij op Bebel, maar ik stel de laatste in het gelijk. In Berlijn staan het Bestuur en de beste mensen al aan zijn kant en één ding weet ik zeker: als hij bij de partijmassa aanklopt krijgt hij steun van de grote meerderheid. Voorlopig moeten we afwachten.

Vertaald uit het Duits


Zoek knop