Henk Sneevliet

Manifest van het Derde Front aan de Nederlandse arbeiders


Geschreven: 1941
Bron: H. Sneevliet, teksten van Revolutionaire socialisten 1911-1942. Uitgave herdenkingscomité 13 april-1942-16 oktober
Deze versie: Transcriptie en moderne spelling door Rick Denkers
HTML: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive, april 2006


Bijzondere dank aan Ron Blom van het Herdenkingscomité / Offensief voor het beschikbaar stellen van deze teksten.

Kameraden, duizenden Nederlandse arbeiders te Amsterdam en omgeving hebben op 25 en 26 februari met hun massale staking

de stoot gegeven aan wedergeboorte van de
klassekracht van het Nederlandse proletariaat.

De wervelwind van de Duitse Jodenrazzia, die op 22 en 23 februari de Jodenwijken van de hoofdstad teisterde heeft de jarenlang smeulende vonk van het arbeidersverzet tegen uitbuiting en onderdrukking tot een hoge vlam doen oplaaien.

Onvergetelijk gebeuren: In de vroege morgenuren van dinsdag 25 februari hebben mannen van de gemeentereiniging en de tram het besluit genomen tot staking over te gaan. Zij hadden het juiste ogenblik gekozen. De opperste afkeer en verontwaardiging, en de vernedering en de mishandeling van de joodse bevolking door de Duitse politie hadden gewekt, zochten zich een uitweg. Het grote percentage van de joodse bevolking van de hoofdstad deed de gehele bevolking (met uitzondering van de Duitse huurlingen in de NSB en rondom die beweging) meeleven met de slachtoffers van het gore machtsvertoon, waaraan zich de jagers, op 400 jonge joden schuldig hebben gemaakt. Het beest is in deze jagers ontwaakt!

Het stakingsparool ijlde door de Amsterdamse straten. Het werd overgenomen door andere gemeentelijke diensten, door de duizenden in de grote fabrieken van Amsterdam Noord, door de bouwvakarbeiders in de gehele stad, tenslotte ook door groepen van winkel- en kantoorpersoneel, die altijd eerst in beweging komen als de handarbeiders het voorbeeld van dappere strijdbereidheid geven.

Reizigers met de vroege treinen gaven bekendheid aan het grote gebeuren in plaatsen rondom de hoofdstad. De Zaanstreek en het Gooi reageerden onmiddellijk.

De staking uit levende solidariteit geboren
verbreidde zich als een olievlek op het water.

Het gebeurde ondanks de aanwezigheid van de Duitse overheersing met haar geweldige machtsmiddelen, ondanks het grote risico, dat de in staking gaande en dikwijls in grote groepen bijeenzijnde arbeiders in die omstandigheden liepen.

Tweemaal vier en twintig uren hielden de stakers hun strijd vol. In grote eenheid keerden zij terug naar de bedrijven, op het tijdstip dat zij zelf reeds hadden vastgesteld, toen de Duitse militaire bevelhebber hervatting van de arbeid op donderdag 27 februari gelastte. Toen op de eerste stakingsdag Duitse autoriteiten ‘bekendmakingen’ lieten aanplakken waarin verklaard werd dat de arrestatie van 400 jonge joden het gevolg was van het feit, dat van 19 op 20 februari in de joodse emigrantenwijk van Woustraat Duitse politiemannen met giftige vloeistoffen waren ‘overgoten’, bij diezelfde gelegenheid op de politie door joden was geschoten, verwekten zij slechts spot en hoon hij de stakende arbeiders. Tijdens het aanplakken werden de Duitse machthebbers als leugenaars gebrandmerkt. Zij hadden die benaming ten volle verdiend. Het rechtsgevoel van de arbeiders liet zich niet op een dwaalspoor leiden. Zovelen hadden met eigen ogen de beestachtigheden van de Duitse politie tegenover de joden aanschouwd, die niet om de tuin geleid konden worden door het fantastische verhaal van brigadeleider Rauter.

Hij bakte ze te bruin. Datzelfde is geschied in de officiële toelichting op de gevallen beslissing om de uitvoerende macht in geheel Noord-Holland in militaire handen te leggen.

Duizenden arbeiders weten, dat er geen ‘onderaardse raddraaiers’, door joden omgekochte ‘leden van de onderwereld’, ‘betaalde Engelse agenten’ geweest zijn, die de staking in het leven riepen.

Zij deden dat zelf. Zij deden het spontaan zonder dat
vooraf een leiding van de actie in het leven was geroepen.

Juist daarom is het nog meer toe te juichen, dat de gesloten terugkeer in de bedrijven heeft plaatsgevonden. Hiermee is op schitterende wijze bewezen dat de socialistische propaganda van vele jaren niet vergeefs is gevoerd.

Van twee kanten werden biljetten onder de stakers uitgezet, parolen gegeven in verband met de ontwikkeling van de machtige strijd.

Het Derde Front liet zijn stem horen. Het is de stem van de onverzoenlijke klassestrijd, die niet tot zwijgen gebracht kan worden door de ondermijnende krachten van het reformisme, dat vrees kent voor de dadendrang van de massa, maar evenmin door de misleiding van het nationaal-socialisme en de avonturierspolitlek van het stalinisme.

Tegenover de aanwezigheid van een brutale militaire overmacht van de Duitsers was het zeker een fout op dinsdag 25 februari de stakers naar de Noordermarkt op te roepen, waar het gevaar van een groot bloedbad werd gelopen. Het arbeidersbloed is te kostbaar om aan zulke avonturen te worden blootgesteld. Dit parool kwam uit het stalinistische kamp.

Uit die fout moet geleerd worden ook al is ditmaal het onheil
van een wilde schietpartij in de massa in zekere zin beperkt
gebleven al moeten dank zij het beulenwerk zeker 20 doden
onder arbeiders te betreuren zijn.

Onder de Duitse bezetting met of zonder staat van beleg handelt Spartacus illegaal, voert hij de strijd met kracht maar zeker ook met inzicht.

Zo zeker als het is, dat nieuwe actie van de Nederlandse arbeiders door nieuw bruut geweld, door onduldbare willekeur en tirannie zal uitbreken,

even zeker is het, dat het zinneloos en gevaarlijk is wanneer nu in Amsterdam en omgeving oproepen aangeplakt zijn voor een algemene staking op donderdag a.s., dus op 6 maart.

Die staking zou zich over geheel Nederland moeten openbaren. Ook dit advies is van de stalinisten afkomstig.

In het volle besef van onze verantwoordelijkheid zeggen wij: Het wapen van de algemene staking is geen speelgoed dat naar believen op ieder vooraf vastgesteld ogenblik voor de dag gehaald kan worden. Weer zal de strijd onvermijdelijk losbarsten. In Groningen is, naar wij vernemen, zaterdag j.l. roerigheid waargenomen. Het treinverkeer naar Groningen zou vrijwel stilliggen. De strijd kan echter niet op termijn besteld worden. Noodlottige verzwakking der verworven positie zou daaruit onverbiddelijk voortvloeien.

Aan de orde is nu:
- Voorbereiding van nieuwe strijd;
- De stichting van illegale strijdcomité’s in de grote bedrijven van het gehele land;
- De vorming van stoottroepen in de arbeidersbuurten, die have en goed van de arbeiders verdedigen tegen machtsmisbruik en geweld;
- De krachtige boycot van alle lokalen en zaken, die joden weren;
- De ondersteuning van gezinnen, die door willekeurige arrestaties in grote moeilijkheden verkeren;
- De strijd voor de vrijlating van alle slachtoffers van Duits geweld.

De momenten zullen komen, waarop het stakingswapen opnieuw gehanteerd zal moeten worden kameraden, kent allen uw plicht:

Uit de massastaking van 25/26 februari moet bovenal grotere weerbaarheid door illegale strijdcomité’s verkregen worden.

Legt grote waakzaamheid aan de dag tegenover de Nederlandse nationaal-socialisten, maar ook tegenover onverantwoordelijke avonturiers in uw midden. Zij, die op de weg van Stalin gaan, die diens massamoord op revolutionairen goedkeuren, zijn samengaan met Hitler verdedigen, hebben het recht verbeurd de Rode Vlag van het vrijheidminnende Socialisme te voeren.

Versterkt de gelederen van jullie eigen, van het Derde Front.
Geeft deze brief door.

TEGEN KAPITALISME, OORLOG EN FASCISME
VOOR DE SOCIALISTISCHE VREDE.

A'dam, 2 maart 1941.