Λεόν Τρότσκι

Η ΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗΣ


Γράφτηκε: Φλεβάρης 1937
Πηγή: Περιοδικό Νέος Μπολσεβίκος Τεύχη 2-3, Δεκέμβρης 1995
HTML Markup: Aντώνης Μεγρέμης για το ελληνικό Αρχείο των Μαρξιστών στο Internet


Ένα από τα τραγικότερα κεφάλαια της σύγχρονης ιστορίας πάει να κλείσει τώρα στην Ισπανία. Ο Φράνκο δε διαθέτει με το μέρος του ούτε ισχυρό στρατό, ούτε λαϊκό έρεισμα. Υπάρχουν μόνο κυρίαρχοι αρπακτικοί, έτοιμοι να πνίξουν μέσα στο αίμα τα τρία τέταρτα του πληθυσμού, μόνο για να διατηρήσουν την κυριαρχία τους πάνω στο άλλο τέταρτο. Όμως αυτή η καννιβαλική αγριότητα δε θάφτανε για να εξασφαλίσει τη νίκη τους πάνω στο ισπανικό προλεταριάτο. Ο Φράνκο είχε ανάγκη από μια βοήθεια που να προερχόταν από την αντίθετη πλευρά του μετώπου. Και αυτή τη βοήθεια την πέτυχε. Ο κύριος βοηθός του υπήρξε, και είναι ακόμα, ο Στάλιν, ο νεκροθάφτης του Μπολσεβίκικου Κόμματος και της προλεταριακής επανάστασης. Η πτώση της Βαρκελώνης, της μεγάλης προλεταριακής πρωτεύουσας, είναι το άμεσο αντίτιμο της σφαγής του προλεταριάτου στη Βαρκελώνη το Μάη του 1937. Όσο ασήμαντος κι αν είναι ο ίδιος ο Φράνκο, όσο άθλια κι αν μπορεί να είναι η κλίκα του από τυχοδιώκτες, άτιμους ασυνείδητους και χωρίς στρατιωτικό ταλέντο, η μεγάλη υπεροχή του Φράνκο βρίσκεται ωστόσο στο ότι έχει ένα πρόγραμμα καθαρό και καθορισμένο : να σώσει και να σταθεροποιήσει την καπιταλιστική ιδιοκτησία, την εξουσία των εκμεταλλευτών και την κυριαρχία της Εκκλησίας, να παλινορθώσει τη μοναρχία.

Οι κατέχουσες τάξεις όλων των καπιταλιστικών χωρών, τόσο των φασιστικών χωρών όσο και των δημοκρατικών, είναι κατά φυσική συνέπεια, αναμφισβήτητα στο πλευρό του Φράνκο. Επικεφαλής του δημοκρατικού στρατοπέδου έχουν μείνει οι "δημοκρατικοί" ακόλουθοι, οι απολυμένοι από τη μπουρζουαζία. Αυτοί οι κύριοι δεν μπορούσανε να λιποτακτήσουνε και να περάσουν στο φασισμό γιατί οι ίδιες οι πηγές των εισοδημάτων τους και της επιρροής τους βρίσκονται μέσα στους θεσμούς της αστικής δημοκρατίας που έχει (ή είχε) ανάγκη για την ομαλή λειτουργία της από νομομαθείς, βουλευτές, δημοσιογράφους, με μια λέξη δημοκρατικούς υπέρμαχους του καπιταλισμού.

Όλο το πρόγραμμα των Αθάνια και Σία δεν ήταν τίποτε άλλο παρά η νοσταλγία των περασμένων ημερών και αποτελούσε μια βάση ολότελα ανεπαρκή. Το Λαϊκό Μέτωπο κατέφυγε στη δημαγωγία και στις αυταπάτες για να παρασύρει τις μάζες ξοπίσω του. Κατάφερε να τις παρασύρει για μια περίοδο. Οι μάζες που είχαν εξασφαλίσει όλες τις προηγούμενες επιτυχίες της επανάστασης εξακολουθούσαν ακόμα να πιστεύουν πως η επανάσταση έτεινε να φτάσει στη λογική της κατάληξη, δηλαδή στην ανατροπή των σχέσεων ιδιοκτησίας και στην παράδοση της γης στους χωρικούς και των εργοστασίων στους εργάτες. Η κινητήρια δύναμη της επανάστασης βρισκότανε ακριβώς σ' αυτή την ελπίδα των εργατών για ένα καλύτερο μέλλον. Αλλά οι κύριοι δημοκρατικοί έκαναν ότι μπορούσαν για να ποδοπατήσουν, να λερώσουν ή ακόμα και να πνίξουνε στο αίμα τις πιο ακριβές ελπίδες των καταπιεζόμενων μαζών. Το αποτέλεσμα - που το είδαμε τα δυο τελευταία χρόνια - ήτανε δυσπιστία και μίσος, που αυξαίνανε, των χωρικών και των εργατών απέναντι στις δημοκρατικές κλίκες. Η απελπισία είτε η σκυθρωπή αδιαφορία αντικατέστησε τον επαναστατικό ενθουσιασμό και το πνεύμα της θυσίας. Οι μάζες γυρίσανε τη ράχη τους σ' εκείνους που τις εξαπατήσανε και τις τσαλαπατήσανε. Αυτή είναι η πρώτη αιτία της ήττας του δημοκρατικού στρατού. Ο εμπνευστής της εξαπάτησης και της σφαγής των Ισπανών επαναστατών εργατών είναι ο ίδιος ο Στάλιν. Η ήττα της ισπανικής επανάστασης είναι μια ανεξίτηλη κηλίδα ατιμίας στη συμμορία του Κρεμλίνου, που είναι ήδη στιγματισμένη με τόσα εγκλήματα.

Το τσάκισμα της Βαρκελώνης αποτελεί ένα τρομετό χτύπημα για το παγκόσμιο προλεταριάτο, αλλά δίνει επίσης ένα μεγάλο μάθημα. Ο μηχανισμός του ισπανικού Λαϊκού Μετώπου, σαν οργανωμένο σύστημα εξαπάτησης και προδοσίας των εκμεταλλευομένων μαζών, αποκαλύφτηκε πέρα για πέρα. Το σύνθημα "υπεράσπιση της δημοκρατίας" αποκάλυψε ακόμα μια φορά την αντιδραστική του ουσία και ταυτόχρονα τον κούφιο του χαρακτήρα. Η μπουρζουαζία θέλει να διαιωνίσει το εκμεταλλευτικό της καθεστώς. Οι εργάτες θέλουνε ν' απελευθερωθούν από την εκμετάλλευση. Αυτοί είναι οι βασικοί σκοποί των βασικών τάξεων της σύγχρονης κοινωνίας.

Οι άθλιες κλίκες των ενδιάμεσων μικροαστών, που χάσανε την εμπιστοσύνη και τις ενισχύσεις της μπουρζουαζίας, ζητήσανε να σώσουνε το παρελθόν χωρίς να κάνουνε καμιά παραχώρηση στο μέλλον. Κάτω από το έμβλημα του Λαϊκού Μετώπου ιδρύσανε μια ανώνυμη εταιρεία. Κάτω από την ηγεσία του Στάλιν γνωρίσανε την τρομερότερη από τις ήττες, ενώ όλες οι προϋποθέσεις της νίκης βρίσκονταν στα χέρια τους.

Το ισπανικό προλεταριάτο παρουσίασε παταγώδεις αποδείξεις μιας εξαιρετικής ικανότητας πρωτοβουλίας και επαναστατικού ηρωισμού. Η επανάσταση οδηγήθηκε στην καταστροφή από "αρχηγούς" αξιοπεριφρόνητους και ολότελα διεφθαρμένους. Η πτώση της Βαρκελώνης φωτίζει πρώτα απ' όλα την πτώση της 2ης και της 3ης Διεθνούς, καθώς και των αναρχικών, που είναι και οι πρώτες και οι τελευταίοι σαπισμένοι ως το κόκαλο.

Εργαζόμενοι, εμπρός σε ένα καινούριο δρόμο ! Εμπρός, στο δρόμο της διεθνούς σοσιαλιστικής επανάστασης!

Φλεβάρης 1937

 


 

Πίσω στο Αρχείο Τρότσκι
Πίσω στο Ελληνικό Αρχείο Μαρξιστών