Staking

= het tijdelijk niet-uitvoeren van een opdracht, meestal uit protest tegen bepaalde toestanden of met de bedoeling bepaalde eisen af te dwingen. Een stakingsactie kan verschillende vormen aannemen, naargelang van de doeleinden en van de organisatie.
• een staking kan politieke, economische of syndicale doeleinden hebben;
• zij kan gedeeltelijk (= in één bedrijf, één streek of één sector) of algemeen zijn (= in alle bedrijfstakken van een streek of land);
• een wilde staking ontstaat buiten de vakverenigingen om;
• een waarschuwingsstaking (gewoonlijk zeer kort) kondigt een mogelijke staking aan;
• tijdens een stiptheidsstaking worden alle voorschriften naar de letter uitgevoerd (vb. volledige controle van de voertuigen door de douane en de politie): hierdoor kan er enorme vertraging in het economisch leven ontstaan.
• bij een zitstaking wordt het werk neergelegd en de stakers weigeren hun bedrijf te verlaten (in sommige crisisperioden werd dit doorgedreven tot bedrijfsbezettingen = de arbeiders namen de gebouwen tijdelijk onder hun controle);
• een solidariteitsstaking wordt georganiseerd uit sympathie voor de actie van andere arbeiders;
• ook lijdelijk verzet kan als een stakingsactie beschouwd worden; hierbij treden de stakers niet actief op, doch voeren de bevelen zo slecht mogelijk uit (vgl. ook met de langzaamaanacties).

In alle stakingen zijn er stakingsposten (in België ook piket genoemd): zij houden de wacht om te beletten dat werkwilligen (= stakingsbrekers) het werk hervatten en aldus de stakingsactie ondermijnen.

De staking is zeker het sterkste wapen in de handen van de arbeidersbeweging. Hierdoor kunnen de werknemers duidelijk aantonen dat zij onmisbaar zijn in het economisch proces, en dat zij zich niet willen laten misbruiken door de patroons. Deze antwoorden trouwens met verschillende middelen, zoals
• afpersing en onderkruiperij;
• lockout (= wegzending van arbeiders door sluiting van een afdeling of bedrijf; zij hopen hierdoor de staking te breken);
• beroep op de repressiemachten (rijkswacht, politie en ook het gerecht; er worden antistakingswetten gestemd en het stakingsrecht van werknemers uit bepaalde sectoren wordt betwist).

MWBEL