Marxistisch Internet-Archief, Nederlandstalig
“De filosofen hebben de wereld slechts verschillend geïnterpreteerd; het komt er op aan haar te veranderen.”
- Karl Marx, Stellingen over Feuerbach, stelling 11 -
Hieronder de meest recente toevoegingen. U kan ook de tabel met alle teksten raadplegen, in de tabel kan u selecteren volgens behoefte. Een andere mogelijkheid is direct naar een auteur te gaan. Uiteraard is zoeken eveneens mogelijk. Wij hebben ook een logboek.
Rechtstreeks naar een auteur:
3 april 2018
De Internationale
Volledig themanummer Vrouwen, 1998
Engels en de vrouwenemancipatie
Vrouwen en economische integratie
Hoe antwoorden op verkrachting: met een straf of met een oplossing?
Seksualiteit als splijtzwam in de vrouwenbeweging
Bedenkingen bij het verschilfeminisme
Het ecofeminisme van Mies en Shiva
26 maart 2018
Twee opmerkingen bij Coolsaets ‘Staat of valt het marxisme met de arbeidswaardeleer’
R. Stallaerts, 1983
De eerste opmerking onderschrijft de kritiek van Coolsaet op de arbeidswaardeleer en bouwt deze kritiek verder uit (aan de hand van het werk van Steedman en Morishima). Volledig terecht wordt gesteld dat men bij de transformatie van waarden naar prijzen (en omgekeerd) de winstvoet moet kennen. ...
26 maart 2018
Over de hedendaagse betekenis van Marx-kritiek
Fernand Tanghe, 1983
De bespreking van mijn boek Recht en politiek in de spiegel van het marxisme (VMT, 1, 1983) laat me met een gevoel van perplexiteit achter, ...
24 maart 2018
Arbeidsvoldoening en -vervreemding
Jenny Walry, 1983
Rondom mij kijkend merk ik dat mensen steeds minder kritisch staan t.o.v. hun werkomstandigheden. Wie toch nog kritiek mocht hebben, wordt vrij vlug op zijn/haar plaats gezet met: ‘Je mag al blij zijn werk te hebben.’ In de huidige crisistijd schijnt ‘werk hebben’ al bijna voldoende als voorwaarde om te vinden dat men er dan ook nog tevreden mee moet zijn. ...
21 maart 2018
De klassen
Hoofdstuk 52 van Marx’ Het Kapitaal, boek 3
De eigenaars van louter arbeidskracht, de eigenaars van kapitaal en de grondeigenaren, waarvan de respectievelijke inkomstenbronnen de lonen, winsten en grondrente zijn, bijgevolg loonarbeiders, kapitalisten en grondbezitters, vormen de drie grote klassen van de moderne maatschappij gebaseerd op de kapitalistische productiewijze. ...
20 maart 2018
Distributie- en productieverhoudingen
Hoofdstuk 51 van Marx’ Het Kapitaal, boek 3
De nieuwe jaarlijks toegevoegde gecreëerde waarde – dus ook het deel van het jaarlijkse product waarin deze waarde vertegenwoordigd is en die ontrokken kan worden aan de totale opbrengst, die kan afgescheiden worden – is gedeeld in drie delen, die drie verschillende vormen van inkomsten aannemen en dat een deel van deze waarde weergeeft dat toebehoort aan de eigenaar van de arbeidskracht, de kapitaalbezitter en de grondbezitter. Dit zijn dus verhoudingen of vormen van distributie, want ze drukken de verhoudingen uit waarin de nieuw gecreëerde totale waarde wordt verdeeld tussen de eigenaren van de verschillende productiefactoren. ...
20 maart 2018
In de greep van de derde industriële revolutie
Chr. Van Raemdonck, 1983
In dit artikel bespreken wij twee soorten pogingen die in België en in de ons omringende landen van werknemerszijde ondernomen worden om de problemen op te lossen waar arbeiders, bedienden en kaderpersoneel me te maken krijgen als gevolg van de invoering van nieuwe technologieën. Ook behandelen wij de rol die de overheid, de sociale wetenschappen en de vakbonden, naar ons inzicht, te spelen hebben in de problematiek van de invoering van nieuwe technologieën in België. ...
12 maart 2018
De Internationale
Volledig nummer, gewijd aan de Europese Unie, 1997
In dit nummer
Een balans van de top van Amsterdam – Een halfbakken resultaat en een dreigende catastrofe
De EU tegen het Zuiden
Uitbreiding van de Europese Unie naar het Oosten
Het Europa van Schengen
De “maatschappij van de auto” in de EU
De EU en de gemeenschappelijke landbouwpolitiek
Politiek Europa en haar instellingen
Vrouwen in de EU: de ongelijkheid duurt voort
Hoe de EU de fiscale onrechtvaardigheid organiseert
De EU en de sociale kwestie: globalisering als mythe
De dreiging van het militaire Europa
De EU-verdragen in historisch perspectief
12 maart 2018
De schijn van concurrentie
Hoofdstuk 50 van Marx’ Het Kapitaal, boek 3
Er is aangetoond dat de waarde van de waren of de productieprijs gereguleerd door hun totale waarde zich oplost in ...
4 maart 2018
De Internationale
Volledig nummer, gewijd aan Ernest Mandel, 1995
In dit nummer, Redactie
De lange mars van een revolutionair militant, François Vercammen
Twaalf vragen en antwoorden. De opheffing van de schuld van de derde wereld, Ernest Mandel
De lessen uit het BCCI-schandaal, Ernest Mandel
De lange golven van de kapitalistische ontwikkeling, Ernest Mandel
Getuigenis Ernest Mandel, Ernest Mandel
Stalinisme, Ernest Mandel
De opkomende ‘Vierde stand’ in de burgerlijke omwenteling van de Zuidelijke Nederlanden (1565-1585, 1789-1794, 1830), Ernest Mandel
De marxistische vervreemdingstheorie, Ernest Mandel
Steun het Ernest Mandel Studiecentrum, Redactie
24 februari 2018
Wie was Paul Lafargue?
Ron Blom, 1997
Paul Lafargue was één van de leidende figuren in de Franse socialistische beweging ten tijde van de Eerste en de Tweede Internationale. Als vriend en collega van Marx en Engels verwierf hij zich een internationale reputatie als schrijver en propagandist. In zijn grafrede zei Lenin dat de arbeiders en alle sociaaldemocraten van Rusland “een groot respect hadden voor Lafargue als zijnde één van de meest begaafde verspreiders van de marxistische ideeën, ...
24 februari 2018
Taal, geschiedenis en klassenstrijd
David McNally, 1997
We zijn vandaag getuige van een nieuw idealisme, dat grote delen van intellectueel links besmet heeft, waarin taal niet alleen tot een onafhankelijk domein wordt bestempeld, maar tot een alles doordringende kracht, zo alomtegenwoordig, zo dominant, dat de menselijke factor praktisch wordt uitgeschakeld. ...
22 februari 2018
Ernest Mandel en het revolutionair marxisme
Jean-Marie Vincent, 1997
Het revolutionair marxisme van Ernest Mandel werd gesmeed in een ononderbroken en hardnekkige confrontatie met het “marxisme-leninisme” dat vanaf 1923, 1924 gecodificeerd werd door de leidende elite in de Sovjet-Unie. Deze theoretische en praktische confrontatie was op de eerste plaats georganiseerd rond de Oktoberrevolutie en haar betekenis in de wereld van vandaag. Voor Ernest Mandel kwam het erop aan de Oktoberrevolutie te vatten in al haar vernieuwende kracht en te begrijpen hoe en waarom ze een bureaucratische ontaarding kende. ...
21 februari 2018
De affaire Dutroux: gevaren en kansen
Alain Tondeur, 1997
In volle zomer kwam het gerecht in België op het spoor van de KMO Dutroux-Nihoul, gespecialiseerd in de uitbuiting van seksueel geweld op kinderen. Sindsdien wordt België volledig beheerst door de ontwikkelingen in deze zaak, en de weerslag ervan op alle vlakken van het maatschappelijk leven. Oude zaken komen terug naar boven: het corruptieschandaal rond Agusta, de moorden door de Bende van Nijvel ...
10 februari 2018
Over Therborns ‘Ideologie en macht’
Freddy Mortier, 1983
Ideologie en macht van Göran Therborn is een vertaling van The ideology of Power and the Power of Ideology, verschenen in 1980 als New Left Book. De Nederlandse editie bevat, behalve de oorspronkelijke tekst, een inleiding van de vertaler en medewerkers, en een interview met de auteur. ...
10 februari 2018
Tien jaar vakbondsacties en eisblokjes in de Belgische pers en vooral in de fabrieken
Koen Raes, 1983
Er zijn van die boeken die reeds de geschiedenis ingaan vooraleer ze ter perse zijn. Dat is het geval met dit boek; het werd door enkele linkse uitgeverijen, niet zonder redenen, ter publicatie geweigerd. ...
10 februari 2018
Het politocologen-debat: wat is politiek?
Koen Raes, 1983
Het ondertussen reeds ‘klassiek’ geworden debat tussen Poulantzas en Miliband over de specificiteit van de kapitalistische staat en over de eigen aard van de marxistische ‘politicologie’ blijkt ook in Nederland tot geanimeerde discussies aanleiding te zijn geweest. ...
10 februari 2018
Staat of valt het marxisme met de arbeidswaardeleer?
Willy Coolsaet, 1983
Het kapitalisme dat op meerwaarde of winst uit is, produceert om te produceren. Het zoekt zijn productiecapaciteit te verhogen. Het streeft economische groei of vooruitgang na. Het verband tussen meerwaardeproductie, streven naar winst, produceren om te (kunnen) produceren, groei van de productiecapaciteit is zo nauw dat we in feite zovele keren hetzelfde zeggen. ...
8 februari 2018
Over de analyse van het productieproces
Hoofdstuk 49 van Marx’ Het Kapitaal, boek 3
Voor het nu volgende onderzoek kunnen we afzien van het verschil tussen de productieprijs en de waarde, omdat dit verschil helemaal verdwijnt als, zoals hier gebeurt, de waarde wordt beschouwd van het totale jaarlijkse product van de arbeid, dus het product van het totale maatschappelijke kapitaal. ...
8 februari 2018
Het racisme anders bekeken. Kent men de boom aan zijn vruchten?
Ludo Abicht, 1983
... Antwerpen, 11 november 1981: op het Astridplein voor de Dierentuin staan twee groepen demonstranten tegenover elkaar opgesteld, gescheiden door een cordon politieagenten en rijkswachters. Terwijl de enen ‘Amnestie! Amnestie!’ roepen, scanderen de anderen: ‘Racisme, fascisme, apartheid, neen!’ ...
6 februari 2018
Beweegt de Vlaamse beweging?
Jef Turf, 1983
Het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen besliste in zijn algemene vergadering van 19.4.82 een sociaaleconomisch comité op te richten. ...
5 februari 2018
Politieke beweging in het ACV
Juul Vereecken, 1983
‘ACW breek met de CVP’. Tot voor kort gold het als een wat manische slogan van uiterst-links, ontsproten aan wereldvreemde intellectuele breinen. Nog in 1976 trotseerde een groep RAL-militanten heel wat sectarische agressie, door met deze kreet op de Antwerpse Rerum-Novarumstoet te verschijnen. Vandaag zou diezelfde kreet reeds applaus in plaats van agressie oogsten: zowel RAL-militanten als Rerum-Novarumstoeten werden intussen echter nóg schaarser...
24 januari 2018
Deeltijdarbeid in het ‘postfordisme’ Vrouwenarbeid als breekijzer in een veranderende economie
Rob Gerretsen, 1997
De Duitse bondskanselier Kohl was een van de eersten in het internationale koor dat sinds enige tijd Nederland als gidsland de hemel in prijst. Niet wat betreft het drugsbeleid, maar wel inzake de flexibiliteit van de arbeidsmarkt, de tradities van de overlegeconomie en niet in de laatste plaats vanwege het relatief hoge aantal deeltijdbanen in ons land. En Kohl heeft gelijk: Nederland neemt met z’n ‘poldermodel’ in de OESO al lang een vooruitgeschoven positie in wat betreft flexibilisering en deeltijdwerk. ...
20 januari 2018
Het mercantiele kapitaal. Het in de geldhandel actieve kapitaal
Uit Marx’ Ter kriiek van de politieke economie
De scheiding van de winst in rente en industriële winst komt in handbereik, zodra er 2 klassen bestaan van geld en industriële kapitalisten. Het bestaan van deze 2 klassen is een uitdrukking van deze scheiding. Echter de splitsing moet mogelijk zijn, zodat ze in het uit elkaar gaan van de 2 klassen verschijnen. Maar hoe laag de winst ook is, bijvoorbeeld 2 procent, de kleine kapitalisten zouden er niet als geldkapitalisten van kunnen leven. Wel de grote, omdat de som, de absolute hoeveelheid rente niet alleen van haar voet afhangt, maar ook van de grootte van het rentegevende kapitaal. ...
18 januari 2018
De trinitaire formule
Hoofdstuk 48 van Marx’ Het Kapitaal, boek 3
Kapitaal – winst (Ondernemerswinst plus interest), grond – grondrente, arbeid – arbeidsloon, dit is de drie-eenheid, die alle geheimen van het maatschappelijke productieproces bevat. ...
15 januari 2018
De vakbeweging in Rusland
Poul Funder Larsen en David Mandel, 1995
Het gaat niet goed met links in Rusland. De democratische linkse beweging is er tot nu toe niet in geslaagd om massa-aanhang te verwerven, ook niet onder de arbeidersklasse, haar natuurlijke sociale basis. ...
14 januari 2018
Crisis van het marxisme, of crisis van het kapitaal?
Maxime Durand, 1995
De klassieke economisten begonnen iedere verhandeling over politieke economie met het probleem van de waarde. Alles draaide uiteindelijk rond de kernvraag naar de natuur van de winst. Deze onderzoekers waren getuige geweest van de ontwikkeling van de kapitalistische waar en van het ontstaan van industriële winst. ...
14 januari 2018
Lesbo- en homobevrijding in Nederland
Peter Drucker, 1995
... Ook als wij het bestaan van de maatschappelijke groep “homo’s en lesbo’s” veronderstellen, is de betekenis van “bevrijding” voor zo’n groep niet direct duidelijk. Sommige mensen zouden zeggen dat lesbo- en homobevrijding gewoon gelijke rechten of emancipatie voor homo’s en lesbo’s betekent. Maar in de jaren ’60 en ’70 heeft de radicale vleugel van de internationale homobeweging een scherp onderscheid gemaakt tussen bevrijding en emancipatie. ...
6 januari 2018
Mens en Taak
Het Marx-nummer, 1965, nr. 1, jg. 8
Piet Vermeylen: Karl Marx en het socialisme – anno 1964
Jaap Kruithof: Marx en de oorzaken van de menselijke aliënatie
Karel Devocht: Marx en zijn Communistisch Manifest
Ulrich Teichler: De verhoudingen van Marx en Engels ten overstaan van poëzie en dichters
30 december 2017
Pensioen in Nederland
Sabine Kraus, 1994
In de Nederlandse publieke opinie zijn ouderen arm. Sommige politici proberen te benadrukken dat er ook rijke ouderen zijn, maar dat is geen populair idee. Bij de laatste verkiezingen kregen twee speciale ouderenpartijen ineens samen zes zetels in de Tweede Kamer, vooral dankzij het feit dat bestaande partijen de AOW (het wettelijk basispensioen) niet wilden vrijwaren van bezuinigingen. Met name het CDA, met traditioneel veel aanhang onder ouderen, moest het ontgelden. Het feit dat CDA-lijsttrekker Brinkman inmiddels het veld heeft moeten ruimen komt voor een groot deel doordat de partij achteraf niet gelukkig is met zijn ‘presentatie’ van de plannen met de AOW. Op de plannen zelf komt het CDA overigens niet terug, evenmin als de drie huidige regeringspartijen. ...
30 december 2017
Van oudjes, bejaarden, senioren en andere grijze panters
Frank Slegers, 1994
In verband met de “vergrijzing” doen heel wat rampscenario’s de ronde. Hun werkelijkheidswaarde is echter zeer betwistbaar. Toch inspireerden ze het beleid van minister Willockx. Het wettelijk pensioen verschrompelt tot een basispensioen en de deur wordt geopend voor de private pensioenfondsen. Die vergroten de ongelijkheid tussen de gepensioneerden en brengen goedkoop risicokapitaal aan voor het bedrijfsleven. ...
29 december 2017
Het ontstaan van de kapitalistische grondrente
Hoofdstuk 47 van Marx’ Het Kapitaal, boek 3
Het moet duidelijk zijn waar het werkelijke probleem zit met de behandeling van de grondrente, vanuit het standpunt van de moderne economie, als de theoretische uitdrukking van de kapitalistische productiewijze. Dit is zelfs door een groot aantal recente schrijvers nog steeds niet begrepen, zoals blijkt uit elke nieuwe poging om de grondrente “opnieuw” te verklaren. De nieuwigheid hier is bijna altijd het terugvallen in lang gevestigde standpunten. ...
