Keuzemenu aan/uit

Andere talen: AF AR BN CA CS DA DE EL EN EO ES ET EU FA FI FR HE HI HU HY ID IS IT JA KA KO KU MK ML NE NO OC PA PL PS PT RO RU SD SH SI SK SL SQ SV SW TA TH TL TR UR VI ZH – XL

Marxistisch Internet-Archief, Nederlandstalig

“De filosofen hebben de wereld slechts verschillend geïnterpreteerd; het komt er op aan haar te veranderen.”
- Karl Marx, Stellingen over Feuerbach, stelling 11 -

Oneliner van de maand:

Toen Adam spitte en Eva spon. Wie was dan een heer?

Bron: Armoede en kapitalisme in pre-industrieel Europa — Crisis, sociale problemen en armenwetten

5 juni 2023

August Bebel (1910): Uit mijn leven - De Bondsdag van de Duitse arbeidersverenigingen

Het aantal arbeidersverenigingen was aanzienlijk toegenomen, vooral in Saksen. Naast ons in Leipzig werkten aan de oprichting van arbeidersverenigingen ...

3 juni 2023

Toestanden, van 3 februari 1989, nr. 21, jg. 1

De slag om Angouleme – Vlaams regeerakkoord – Vuile chantage – Rector in het vrouwenhuis – Vrijheid, gelijkheid, voorkennis – Glasnost als zaklantaarn – Barbaars nationalisme – Opera Ulrike – Thomas Bernhard – Reisverhaal uit Zuid-Afrika – Elk varken is een klein mestfabriek – Over discussiecultuur

3 juni 2023

August Bebel (1910): Uit mijn leven - Lassalles optreden en de gevolgen daarvan

Begin maart 1863 verscheen Lassalles Openbaar antwoord aan het Centraal Comité ter bijeenroeping van een algemeen Duits arbeiderscongres te Leipzig. Enkele dagen vóór deze publicatie had ik op het tweede stichtingsfeest van de beroepsonderwijsvereniging [Gewerblichen Bildungsvereins] de feestrede gehouden, ...

30 mei 2023

Karl Marx (1857-1861): De Grundrisse – 1. Waarde

De eerste categorie waarin de burgerlijke rijkdom zich presenteert is die van de waar. De waar zelf verschijnt als de eenheid van twee aspecten. Het is gebruikswaarde, d.w.z. het object van bevrediging van een of ander systeem van menselijke behoeften. ...

30 mei 2023

Karl Marx (1857-1861): De Grundrisse – Uiteenlopende onderwerpen

Goud, in de figuurlijke taal van de Peruanen, “tranen door de zon geweend.” ...

16 mei 2023

Albert Einstein (1948): Brief aan de New York Times

Een van de meest verontrustende politieke verschijnselen van onze tijd is de opkomst van de “Freedom Party” (Tnuat Haherut) in de pas opgerichte staat Israël. Deze politieke partij lijkt in haar organisatie, methoden, politieke filosofie en sociale aantrekkingskracht sterk op de nazi- en fascistische partijen. Ze is voortgekomen uit de voormalige Irgun Zvai Leumi, een terroristische, rechtse, chauvinistische organisatie in Palestina. ...

16 mei 2023

Mahir Çayan (1972): De revolutionaire lijn en het revisionisme

We hebben in het kort de kenmerken van de derde periode van de algemene crisis beschreven en de verschillen met de andere algemene crisisperioden van het imperialisme.
In deze periode hebben revisionisme en opportunisme binnen de linkerzijde zich in twee vormen getoond. ...

7 mei 2023

Anton Pannekoek (1912): Klassenstrijd en natie

Het behoeft misschien enige verontschuldiging dat een niet-Oostenrijker het woord neemt in de kwestie van de nationaliteit. Als het een zuiver Oostenrijkse kwestie was, zou niemand zich ermee bemoeien die de praktische omstandigheden niet precies kende en door de praktijk gedwongen werd zich ermee bezig te houden. Maar ook voor andere landen wordt het steeds belangrijker. En door de geschriften van Oostenrijkse theoretici, vooral door het waardevolle werk van Otto Bauer: Het nationaliteitenvraagstuk en de sociaaldemocratie, is het van een kwestie van Oostenrijkse praktijk veranderd in een kwestie van algemene socialistische theorie. ...

30 april 2023

Karl Marx (1857-1861): De Grundrisse – Vervreemding

Dat met de ontwikkeling van de productiefactoren de objectieve arbeidsvoorwaarden, de geobjectiveerde arbeid, moeten toenemen ten opzichte van de levende arbeid – dat is eigenlijk een tautologie ...

30 april 2023

Karl Marx (1857-1861): De Grundrisse – Machines en Winst

... hoe zelfs in de manufactuurindustrie betere machines en de daardoor veroorzaakte toename van de productiekracht grondstoffen (naar verhouding) geeft in plaats van de absolute toename ervan ...

30 april 2023

Georges Hebbelinck (1945): De laatste dagen van het concentratiekamp Buchenwald

... Wanneer de Amerikaanse tanks het gewest binnenrukken, verschijnen in de Thuringer Gauzeitung vlammende oproepen ondertekend door gauleiter Sauckel. Gauleiter Sauckel bezit de Gustlofffabrieken I, II en III, daar werken voor enige duiten honderden politieke gevangenen. Voor hen betaalt Berlijn net als voor de vrije arbeiders. ...

24 april 2023

Karl Marx (1844): Kritische kanttekeningen bij het artikel "De koning van Pruissen en de sociale hervorming. Door een Pruis"

... Wij zullen uit de algemene relatie tussen de politiek en sociale problemen afleiden waarom de opstand van de wevers de koning geen bijzondere “schrik” kon inboezemen. Voorlopig alleen dit: de opstand was niet rechtstreeks gericht tegen de koning van Pruisen, maar tegen de bourgeoisie. ...

15 april 2023

Karl Marx (1857-1861): De Grundrisse – Geld als circulatiemiddel en als zelfstandige waarde

Wat geld als constant equivalent betreft, d.w.z. waarde als zodanig, dus het materiaal van alle contracten, is het duidelijk dat wijzigingen in de waarde van het materiaal waarin het wordt vertegenwoordigd (direct, zoals in goud, zilver, of indirect, zoals een order, in bankbiljetten, tegen een hoeveelheid goud, zilver, enz.) grote omwentelingen veroorzaken tussen de verschillende klassen in een staat. ...

20 april 2023

9. Hervorming en repressie

Ralph Miliband (1969): De staat in de kapitalistische maatschappij

Het belangrijkste politicologische aspect van hoog ontwikkelde kapitalistische maatschappijen is, zo wordt in dit boek betoogd, het bestaan van een steeds sterker geconcentreerde economische macht die zich nog altijd in particuliere handen bevindt. ...

15 april 2023

8. Het legitimeringsproces - II

Ralph Miliband (1969): De staat in de kapitalistische maatschappij

Op geen enkel terrein lijken begrippen als ‘democratische diversiteit’ en ‘vrije politieke concurrentie’, die een intrinsiek onderdeel vormen van de ideologie van de ‘open samenlevingen’ van het hoogontwikkeld kapitalisme, beter van toepassing dan op het gebied van de massacommunicatie ...

15 april 2023

Karl Marx (1857-1861): De Grundrisse – Geld als waardemeter

De rol van het geld als waardemeter, alsmede, ten tweede, de fundamentele wet dat de hoeveelheid van het circulatiemiddel, bij een gegeven circulatiesnelheid, bepaald wordt door de prijzen van de waren en door het aantal waren dat tegen bepaalde prijzen circuleert, of door de totale prijs, de aggregaatgrootte, zelf bepaald door twee factoren: ...

7 april 2023

7. Het legitimeringsproces - I

Ralph Miliband (1969): De staat in de kapitalistische maatschappij

In vele regimes heeft de categorie die de staat beheerste, het noodzakelijk geacht elke of bijna elke vorm van oppositie systematisch te onderdrukken om zo hun macht te kunnen handhaven en de bestaande sociale orde in stand te houden. ...

2 april 2023

6. Onvolmaakte concurrentie

Ralph Miliband (1969): De staat in de kapitalistische maatschappij

Democratische en pluralistische theorieën zouden in moderne kapitalistische landen nooit zo een grote aanhang hebben kunnen verwerven, wanneer zij niet op tenminste één voor iedereen duidelijk waarneembaar gegeven zouden berusten: ...

1 april 2023

Karl Marx (1857-1861): De Grundrisse – Aanvullingen op de hoofdstukken over geld en kapitaal

... Steuart beschouwt de winst – in tegenstelling tot de reële waarde, die hij op verwarrende wijze definieert (denkend aan productiekosten) – als een kwantum van geobjectiveerde arbeid ...

23 maart 2023

Karl Marx (1857-1861): De Grundrisse – Productief kapitaal. Rente. Winst. (Productiekosten enz.)

... Het kapitaal wordt nu niet alleen gerealiseerd als reproducerende en dus blijvende waarde, maar ook als waardebepalende waarde. Door de absorptie in zichzelf van enerzijds de levende arbeidstijd en anderzijds de circulatiebeweging die erbij hoort ...

19 maart 2023

5. Overheidsfunctionarissen

Ralph Miliband (1969): De staat in de kapitalistische maatschappij

In tegenstelling tot de politieke leiders in moderne kapitalistische landen dragen de hoogste overheidsfunctionarissen geen specifiek politiek of partijetiket. Weliswaar zijn er in sommige landen regeringen die mensen uit eigen partij en van eigen politieke kleur in het administratieve apparaat naar voren schuiven, of hen betere promotiekansen geven dan hun collega’s, maar over het algemeen wordt de administratieve elite niet geacht uit partijmensen te bestaan. ...

13 maart 2023

4. Functie en rol van de regering

Ralph Miliband (1969): De staat in de kapitalistische maatschappij

Het belang van de sociale samenstelling van de staatselite in hoog ontwikkelde kapitalistische landen ligt voor ons vooral in het feit dat deze bepaalde veronderstellingen wettigt over de maatschappijvisie, de ideologische uitgangspunten en de politieke opvattingen die in het overheidssysteem prevaleren. ...