Marxistisch Internet Archief
Algemeen Archief
Selectie marxisten
Documenten
Filosofie
Thema’s
Arbeidersbeweging
Woordenboek
Wat is marxisme
Over ons
Andere talen
Auteurswet
Citeren
Disclaimer
Zoeken
Nieuwe teksten
Werk mee
Contact
Reclame
In samenwerking met: Dacob, Archief en Bibliotheek voor de Studie van het Communisme
Geschreven: 1 augustus 1927
Bron: brochure van Pegasus Amsterdam 1954
Deze versie: spelling, de verouderde verklarende woordenlijst en de paternalistische educatieve vragen zijn niet opgenomen
Transcriptie/HTML en contact: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive
| Hoe te citeren?
Laatst bijgewerkt:
| Verwant: • Uit het land van Mao • Archief Mao Zedong • China - een historische schets |
Uit de rede op de zitting van de voltallige vergadering van het Centraal Comité en de Centrale Controle Commissie op 1 aug. 1927: “De internationale toestand en de verdediging van de USSR.”
De stichting van de Chinese Volksrepubliek in het najaar van 1949 was na de Oktoberrevolutie van 1917, de belangrijkste gebeurtenis in de geschiedenis van de mensheid.
Zij betekende de definitieve overwinning van het Chinese volk op zijn buiten- en binnenlandse onderdrukkers. Deze overwinning werd behaald in een strijd die tientallen jaren duurde en gevoerd werd onder leiding van de Communistische Partij van China.
Deze langdurige strijd kende overwinningen en nederlagen. Het jaar 1927 bracht de revolutie een tijdelijke nederlaag door het verraad van Chiang Kai-shek en de rechtse Kwomintang-aanhangers.
In de navolgende rede, uitgesproken op 1 augustus 1927, analyseerde Stalin het vraagstuk van de ontwikkeling in China. Hierin trad hij met kracht op tegen de capitulanten en avonturiers in de Communistische Partij van de Sovjet-Unie, zoals Trotski, Zinovjev, Kamenev, Radek e.a., die later als verraders werden ontmaskerd.
In deze meesterlijke redevoering toonde Stalin niet alleen aan dat de opvattingen der oppositie niets te maken hadden met het marxisme-leninisme, tevens gaf hij precieze aanwijzingen hoe de Chinese communisten na de tijdelijke nederlaag de strijd moesten voeren.
Zich baserend op deze richtlijnen van Stalin is de Communistische Partij van China er in geslaagd de revolutie tot een zegevierend einde te brengen.
De rede van Stalin was niet alleen van belang voor China.
De volken in de koloniale en afhankelijke landen, die in de huidige tijd, sterker dan ooit te voren, strijden voor de bevrijding van hun land, doen dit aan de hand van de door Stalin ontwikkelde en door het Chinese volk in praktijk gebrachte richtlijnen.
Voor een goed begrip van de ontwikkeling in deze gebieden is het lezen en bestuderen van Stalins rede Over China voor ons onmisbaar.
Uit de rede op de zitting van de voltallige vergadering van het Centraal Comité en de Centrale Controle Commissie op 1 augustus 1927; “De internationale toestand en de verdediging van de USSR.”
Laat ons thans overgaan tot China. Ik zal niet uitweiden over de fouten van de oppositie ten aanzien van het karakter en de vooruitzichten van de Chinese revolutie. Ik zal dit niet doen, omdat daarover reeds uitvoerig en overtuigend genoeg is gesproken, en het is niet nodig hier in herhalingen te treden. Ik zal er evenmin op ingaan dat de Chinese revolutie in haar huidige stadium een revolutie voor invoerrechten-autonomie zou zijn (Trotski). Evenmin is het de moeite waard er op in te gaan, dat er in China geen feodale overblijfselen zouden bestaan en dat ze, als ze wél bestaan, geen enkele ernstige betekenis zouden hebben, waarbij de agrarische revolutie in China op deze wijze volkomen onbegrijpelijk wordt (Trotski en Radek). Deze en soortgelijke fouten van de oppositie in het Chinese vraagstuk zijn u ongetwijfeld reeds uit onze partijpers bekend.
Laat ons overgaan tot het vraagstuk van de voornaamste uitgangspunten van het leninisme, bij het oplossen van de vraagstukken van de revolutie in de koloniale en afhankelijke landen.
Wat is het uitgangspunt van de Communistische Internationale en van de communistische partijen in het algemeen bij de behandeling van de vraagstukken der revolutionaire beweging in de koloniale en afhankelijke landen?
Het bestaat in het maken van een streng onderscheid tussen de revolutie in de imperialistische landen, in landen die andere volken onderdrukken, en de revolutie in de koloniale en de afhankelijke landen, die de imperialistische onderdrukking van andere staten ondergaan. De revolutie in de imperialistische landen enerzijds; hier onderdrukt de bourgeoisie andere volken, hier is zij contrarevolutionair in alle stadia van de revolutie, hier ontbreekt het nationale aspect als aspect van de bevrijdingsstrijd. De revolutie in de koloniale en afhankelijke landen is iets anders: daar is de onderdrukking door het imperialisme van andere staten een van de factoren der revolutie, daar moet deze onderdrukking onvermijdelijk ook de nationale bourgeoisie treffen, daar kan de nationale bourgeoisie in een bepaald stadium en voor een bepaalde tijd de revolutionaire beweging van het eigen land tegen het imperialisme ondersteunen, daar is het nationale aspect als een aspect van de bevrijdingsstrijd een factor van de revolutie.
Dit onderscheid niet maken, dit verschil niet begrijpen, de revolutie in de imperialistische landen gelijkstellen met de revolutie in de koloniale landen – dat betekent de weg van het marxisme, de weg van het leninisme verlaten en de weg van de aanhangers van de IIe Internationale opgaan.
Lenin heeft daarover op het IIe congres van de Communistische Internationale in zijn referaat over het nationale en het koloniale vraagstuk gezegd:
“Wat is de belangrijkste, de grondgedachte van onze stellingen? Het onderscheid tussen de onderdrukte en de onderdrukkende volken. Wij leggen de nadruk op dit onderscheid – in tegenstelling tot de IIe Internationale en de burgerlijke democratie.”[1] (Deel XXV, blz. 351).
De voornaamste fout van de oppositie bestaat hierin, dat zij dit onderscheid tussen de revolutie van het ene type en de revolutie van het andere type niet begrijpt en niet erkent.
De voornaamste fout van de oppositie is, dat zij de revolutie van 1905 in Rusland, in een imperialistisch land, dat andere volken onderdrukte, gelijkstelt aan de revolutie in China, de revolutie in een onderdrukt, halfkoloniaal land, dat gedwongen is tegen de imperialistische onderdrukking door andere staten te strijden.
Bij ons in Rusland was in 1905 de revolutie tegen de bourgeoisie, tegen de liberale bourgeoisie gericht, hoewel de revolutie burgerlijk-democratisch was. Waarom? Omdat de liberale bourgeoisie van een imperialistisch land alleen contrarevolutionair kan zijn. Juist daarom was er in die tijd bij de bolsjewieken geen sprake, en kon er ook geen sprake zijn van tijdelijke bloks of overeenkomsten met de liberale bourgeoisie. Hiervan uitgaande, beweert de oppositie, dat ditzelfde in China in alle stadia van de revolutionaire beweging moet geschieden, dat tijdelijke overeenkomsten en bloks met de nationale bourgeoisie in China nooit en in generlei omstandigheden toelaatbaar zijn. Maar de oppositie vergeet, dat alleen mensen op deze wijze kunnen spreken, die het onderscheid tussen een revolutie in de onderdrukte landen en een revolutie in de onderdrukkende landen niet begrijpen en niet erkennen, dat alleen mensen op deze wijze kunnen spreken, die met het leninisme breken en afdalen tot het peil van aanhangers van de IIe Internationale.
Over de toelaatbaarheid van tijdelijke overeenkomsten en bloks met de burgerlijke bevrijdingsbeweging in koloniale landen, zegt Lenin:
“De Communistische Internationale moet een tijdelijk verbond[2] aangaan met de burgerlijke democratie van de koloniale en de achtergebleven landen, maar zij mag niet met haar samensmelten en zij moet onvoorwaardelijk de zelfstandigheid van de proletarische beweging, zelfs in haar kiemvorm, handhaven” (Deel XXV, blz. 290) ... “Wij, als communisten, moeten en zullen de burgerlijke bevrijdingsbewegingen in de koloniale landen slechts dan ondersteunen, wanneer deze bewegingen werkelijk revolutionair zijn, wanneer hun vertegenwoordigers ons niet beletten om de boeren en de brede uitgebuite massa’s in revolutionaire geest op te voeden en te organiseren.” (Deel XXV, blz. 353).
Hoe kon het “gebeuren”, dat Lenin, die te velde trok tegen overeenkomsten met de bourgeoisie in Rusland, zulke overeenkomsten en bloks in China toelaatbaar acht? Heeft Lenin zich soms vergist? Heeft hij zich soms van de revolutionaire tot de opportunistische tactiek bekeerd? Natuurlijk niet! Dit is “gebeurd” omdat Lenin het onderscheid begreep tussen de revolutie in een onderdrukt land en de revolutie in een onderdrukkend land. Dit is “gebeurd”, omdat Lenin begreep, dat de nationale bourgeoisie in de koloniale en afhankelijke landen in een zeker stadium van haar ontwikkeling de revolutionaire beweging van haar land tegen het buitenlandse imperialisme kan ondersteunen. Dit wil de oppositie niet begrijpen, zij wil het waarschijnlijk daarom niet begrijpen, omdat zij met Lenins revolutionaire tactiek breekt, omdat zij met de revolutionaire tactiek van het leninisme breekt.
Hebt gij er aandacht aan geschonken, hoe de leiders van de oppositie in hun redevoeringen deze aanwijzingen van Lenin zorgvuldig uit de weg zijn gegaan? Waarom gaan zij deze algemeen bekende tactische aanwijzingen van Lenin voor de koloniale en afhankelijke landen uit de weg? Waarom vrezen zij deze aanwijzingen? Omdat zij de waarheid vrezen. Omdat de tactische aanwijzingen van Lenin het gehele ideologische-politieke standpunt van het trotskisme inzake de Chinese revolutie omverwerpen.
De oppositie is zo in de war geraakt, dat zij thans volstrekt ontkent, dat er in de ontwikkeling van de Chinese revolutie verschillende etappes zijn. Maar bestaat er wel een revolutie zonder bepaalde etappes in haar ontwikkeling? Had onze revolutie soms niet haar ontwikkelingsetappes? Neemt de Aprilstellingen van Lenin ter hand en gij zult zien, dat Lenin twee etappes in onze revolutie onderscheidde: de eerste etappe was de burgerlijk-democratische revolutie met de agrarische beweging als haar hoofdas; de tweede etappe was de Oktoberrevolutie met de verovering van de macht door het proletariaat als haar hoofdas.
Wat zijn de etappes van de Chinese revolutie?
Volgens mij zijn het er drie:
De eerste etappe is de revolutie van het algemeen-nationale verenigde front, de Kanton-periode, toen de revolutie haar kracht voornamelijk tegen het buitenlandse imperialisme richtte en toen de nationale bourgeoisie de revolutionaire beweging ondersteunde.
De tweede etappe is de burgerlijk-democratische revolutie, nadat de nationale troepen de Jangtse hadden bereikt, toen de nationale bourgeoisie zich van de revolutie had afgekeerd en de agrarische beweging tot een machtige revolutie van tientallen miljoenen boeren uitgroeide (tegenwoordig bevindt zich de Chinese revolutie in het tweede stadium van haar ontwikkeling).
De derde etappe is de Sovjetrevolutie, die er nog niet is, die echter zal komen.
Wie niet heeft begrepen dat een revolutie zich niet zonder bepaalde ontwikkelingsetappes voltrekt, wie niet heeft begrepen dat de Chinese revolutie drie etappes van ontwikkeling bezit, die heeft niets van het marxisme noch van het Chinese vraagstuk begrepen.
Wat is het karakteristieke van de eerste etappe van de Chinese revolutie?
Het kenmerk van de eerste etappe van de Chinese revolutie is ten eerste, dat zij een revolutie van het algemeen-nationale verenigde front was en ten tweede, dat zij hoofdzakelijk tegen de buitenlandse imperialistische onderdrukking was gericht (de staking te Hongkong e.a.). Was Kanton destijds het centrum, het opmarsgebied van de revolutionaire beweging in China? Ongetwijfeld. Dat kunnen thans alleen nog maar blinden loochenen.
Is het juist, dat de eerste etappe van een koloniale revolutie juist dit karakter moet dragen? Ik geloof het wel. In de “Aanvullingsstellingen” van het Tweede Congres der Comintern, die over de revolutie in China en India handelen, wordt duidelijk gezegd dat in deze landen “de buitenlandse heerschappij voortdurend de ontwikkeling van het sociale leven belemmert”, dat “daarom de eerste stap van de revolutie in de koloniale landen de omverwerping van het buitenlandse kapitalisme moet zijn.”[3] (Zie het stenografisch verslag van het IIe Congres van de C.I., blz. 605).
Het kenmerk van de Chinese revolutie is, dat zij deze “eerste stap”, deze eerste etappe van haar ontwikkeling heeft afgelegd, dat zij de periode van de revolutie van het algemeen-nationale verenigde front heeft doorlopen en in de tweede etappe van haar ontwikkeling, de periode van de agrarische revolutie, is gekomen.
Het kenmerk bv. van de Turkse revolutie (kemalisten) is daarentegen, dat zij bij de “eerste stap”, in de etappe van haar ontwikkeling, de etappe van de burgerlijke bevrijdingsbeweging is blijven steken, zonder ook maar te pogen naar de tweede etappe van haar ontwikkeling, de etappe van de agrarische revolutie, over te gaan.
Wat waren de Kwomintang en haar regering in de eerste etappe van de revolutie, in de Kanton-periode? Zij waren destijds een blok van de arbeiders, de boeren, het burgerlijk intellect en de nationale bourgeoisie. Was Kanton toentertijd het centrum van de revolutionaire beweging, het opmarsgebied van de revolutie? Was toen de politiek van ondersteuning van de Kantonse Kwomintang als de regering van de bevrijdingsstrijd tegen het imperialisme juist? Hadden wij gelijk, toen wij Kanton in China en, laten wij zeggen, Angora in Turkije ondersteunden, toen Kanton en Angora de strijd tegen het imperialisme voerden? Ja, wij hadden gelijk. Wij hadden gelijk en wij traden toen in de voetstappen van Lenin, want de strijd van Kanton en van Angora versplinterde de krachten van het imperialisme, verzwakte het imperialisme, ondermijnde zijn aanzien en vergemakkelijkte daardoor de ontwikkeling van de haard van de wereldrevolutie, de ontwikkeling van de USSR. Is het juist, dat de huidige leiders van de oppositie toentertijd tezamen met ons zowel Kanton als Angora hebben gesteund en hun een zekere hulp hebben verleend? Ja, dat is juist. Laat iemand maar trachten dit te weerleggen.
Maar hoe moet men het eenheidsfront met de nationale bourgeoisie in de eerste etappe van de koloniale revolutie opvatten? Betekent dit, dat de communisten de strijd van de arbeiders en de boeren tegen de landheren en de nationale bourgeoisie niet moeten toespitsen, dat het proletariaat zijn zelfstandigheid, zij het ook in de geringste mate, zij het ook voor een ogenblik, moet opofferen? Neen, dat betekent het niet. Het eenheidsfront kan slechts in dat geval en slechts onder die voorwaarde revolutionaire betekenis hebben, wanneer het de communistische partij niet belemmert bij het voeren van haar zelfstandig politiek en organisatorisch werk, wanneer het haar niet belet, het proletariaat als een zelfstandige politieke kracht te organiseren, de boeren tegen de landheren in de strijd te voeren, openlijk de revolutie van de arbeiders en de boeren te organiseren en op deze wijze de voorwaarden voor de leiding van het proletariaat te scheppen. Ik meen, dat de referent op grond van algemeen bekende documenten, ten volle heeft bewezen, dat de Comintern de Chinese Communistische Partij juist deze opvatting van het eenheidsfront heeft ingeprent.
Kamenev en Zinovjev hebben zich hier beroepen op een enkel telegram aan Shanghai van oktober 1926, waarin gezegd wordt dat men voorlopig, tot aan de inneming van Shanghai, de agrarische beweging niet moet toespitsen. Ik zal de laatste zijn om dit telegram als juist te erkennen. Ik heb de Comintern nooit voor onfeilbaar gehouden en doe dit ook thans niet. Op zichzelf staande fouten komen voor en dit telegram was ongetwijfeld een fout. Maar ten eerste werd dit telegram na enige weken (in november 1926) door de Comintern zelf herroepen, zonder dat enige tegenwerpingen van de kant der oppositie ons bereikt hadden. Ten tweede: Waarom heeft de oppositie tot nu toe hierover gezwegen, waarom herinnert zij zich dit telegram eerst negen maanden later en waarom verheimelijkt zij voor de partij het feit, dat dit telegram door de Comintern negen maanden geleden werd herroepen? Het zou derhalve kwaadaardige laster zijn aan te nemen dat dit telegram de lijn van onze leiding heeft bepaald. In werkelijkheid was het een afzonderlijk, op zichzelf staand telegram, dat absoluut niet kenmerkend voor de lijn van de Comintern, voor de lijn van onze leiding is. Dit blijkt, zoals reeds gezegd, uit het feit dat het enige weken later werd herroepen door een reeks documenten, die de lijn aanwezen en die voor onze leiding ongetwijfeld kenmerkend zijn.
Sta mij toe naar deze documenten te verwijzen.
Hier is bv. een uittreksel uit de resolutie van de VIIe voltallige vergadering van de Comintern van november 1926, d.w.z. een maand na het bovengenoemde telegram:
“De specifieke bijzonderheid van de huidige toestand is het overgangskarakter daarvan: het proletariaat moet kiezen tussen het perspectief van een blok met belangrijke lagen van de bourgeoisie en het vooruitzicht van de verdere versterking van zijn bondgenootschap met de boeren. Indien het proletariaat geen radicaal agrarisch program opstelt, zal het de boeren niet in de revolutionaire strijd kunnen betrekken en zal het de leiding in de nationale bevrijdingsbeweging verliezen.”[4]
En verder:
“De volksregering van Kanton zal in de revolutie de macht niet kunnen behouden, zij zal de volledige overwinning op het buitenlandse imperialisme en op de inheemse reactie niet kunnen behalen, zolang de zaak van de nationale bevrijding niet met de agrarische revolutie wordt vereenzelvigd.”[4]
Hier hebt gij een document, dat werkelijk de lijn van de leiding van de Comintern bepaalt.
Het is hoogst merkwaardig, dat de leiders van de oppositie dit aan ieder bekende document van de Comintern over het hoofd zien. Men zal het misschien niet onbescheiden vinden, als ik mij beroep op mijn redevoering in de Chinese Commissie van de Comintern in november van ditzelfde jaar 1926, die, natuurlijk niet zonder mijn deelneming, de resolutie van de VIIe voltallige vergadering inzake het Chinese vraagstuk heeft uitgewerkt. Deze rede verscheen daarna als afzonderlijke brochure onder de titel Over de vooruitzichten van de revolutie in China. Ziehier enige passages uit deze rede:
“Ik weet, dat er onder de leden van de Kwomintang en zelfs onder de Chinese communisten mensen zijn, die een ontketening van de revolutie op het platteland niet mogelijk achten, daar zij vrezen, dat het betrekken van de boeren in de revolutie het anti-imperialistische eenheidsfront zou ondermijnen. Dit is een zeer ernstige dwaling, partijgenoten. Het anti-imperialistische front in China zal des te sterker en des te machtiger zijn, naarmate de Chinese boeren sneller en grondiger in de revolutie worden betrokken.”[5]
En verder:
“Ik weet, dat er onder de Chinese communisten kameraden zijn, die stakingen van de arbeiders voor de verbetering van hun materiële en rechtstoestand niet wenselijk achten en de arbeiders het uitroepen van staking afraden (Interruptie: “dat was in Kanton en Shanghai het geval”). Dat is een grote fout, partijgenoten. Dit is een zeer ernstige onderschatting van de rol en de positie van het Chinese proletariaat. Dat moet in de stellingen zonder enige twijfel als een negatief verschijnsel worden genoemd. Het zou een grote fout zijn, indien de Chinese communisten de huidige gunstige situatie niet zouden benutten om de arbeiders te helpen, hun materiële en rechtstoestand te verbeteren, al was het alleen door stakingen. Waarvoor heeft men anders een revolutie in China nodig?” (Zie Stalin, Over de vooruitzichten van de revolutie in China.)
En hier is een derde document, van december 1926, geschreven op het moment, dat men de Comintern uit alle steden van China met verzekeringen overstelpte, dat de ontplooiing van de strijd der arbeiders tot crisis, tot werkloosheid en het stopzetten van fabrieken en bedrijven zou leiden:
“De algemene politiek van de terugtocht in de steden en van het tegengaan van de strijd der arbeiders voor de verbetering van hun toestand, is niet juist. Men moet de strijd op het platteland ontplooien, maar men moet tegelijkertijd het gunstige ogenblik gebruiken voor de verbetering van de materiële en de rechtstoestand van de arbeiders en er op elke wijze naar streven aan de strijd van de arbeiders een georganiseerd karakter te verlenen, dat excessen en een overdreven vooruitsnellen uitsluit. Men moet er in het bijzonder naar streven om de strijd in de steden tegen de lagen van de grote bourgeoisie, en in de eerste plaats tegen de imperialisten, te richten, opdat de Chinese kleine en midden-bourgeoisie zoveel mogelijk binnen het kader van het eenheidsfront tegen de gemeenschappelijke vijand wordt gehouden. Wij achten het systeem van geschillencommissies, scheidsgerechten enz. doelmatig, indien in deze instellingen een juiste arbeiderspolitiek verzekerd is. Wij achten het tegelijkertijd noodzakelijk, ervoor te waarschuwen, dat overheidsbesluiten tegen de stakingsvrijheid, tegen arbeidersvergaderingen enz. absoluut ontoelaatbaar zijn.”
Een vierde document, dat anderhalve maand voor de staatsgreep van Chiang Kai-shek werd opgesteld:
“Het is noodzakelijk om het werk van de Kwomintang en de communistische cellen in het leger te versterken, deze, daar waar ze nog niet bestaan en waar het organiseren daarvan mogelijk is, te organiseren; waar het organiseren van communistische cellen onmogelijk is, is een energieke arbeid met behulp van zich niet bloot gevende communisten noodzakelijk. Men moet koers zetten naar de bewapening van de arbeiders en boeren, naar het omzetten van de boerencomités ter plaatse in daadwerkelijke machtsorganen met een gewapende zelfverdediging enz.
Het is noodzakelijk dat de communistische partij overal en altijd als zodanig optreedt; de politiek van de vrijwillige halve legaliteit is ontoelaatbaar; de communistische partij mag niet als rem van de massabeweging optreden; de communistische partij mag niet de verraderlijke en reactionaire politiek van de rechtse Kwomintang aanhangers verbergen; om hen te ontmaskeren moeten de massa’s rondom de Kwomintang en de Chinese Communistische Partij worden gemobiliseerd.
Het is noodzakelijk de aandacht van alle aan de revolutie toegewijde functionarissen daarop te vestigen, dat de Chinese revolutie tegenwoordig, tegenover de hergroepering van de klassenkrachten en concentratie van de imperialistische legers, een kritieke periode doormaakt en dat nieuwe overwinningen slechts mogelijk zijn bij een vastberaden koers naar de ontwikkeling van de massabeweging. Anders dreigt de revolutie een ontzaglijk gevaar. Het verwezenlijken van de richtlijnen is derhalve meer dan ooit noodzakelijk.”
En nog vroeger, reeds in april 1926, een jaar voor de staatsgreep van de rechtse Kwomintang aanhangers en van Chiang Kai-shek, waarschuwde de Comintern de Chinese Communistische Partij en wees zij er haar op, dat men “op het uittreden of op de uitsluiting van de rechtsen uit de Kwomintang moet aansturen.”
Zo vatte en vat ook thans de Comintern de tactiek van het eenheidsfront tegen het imperialisme in de eerste etappe van de koloniale revolutie op.
Kent de oppositie deze richtinggevende documenten? Natuurlijk kent zij die. Waarom zwijgt zij dan over deze richtinggevende documenten? Omdat zij dwarsdrijverijen zoekt en niet de waarheid...
En toch is er een tijd geweest dat de huidige leiders van de oppositie, in het bijzonder Zinovjev en Kamenev, iets van het leninisme begrepen en in hoofdzaak dezelfde politiek inzake de Chinese revolutionaire beweging verdedigden, die de Comintern voerde en waarvan pgt. Lenin ons in zijn stellingen reeds een schets had gegeven.
Ik denk hierbij aan de VIde voltallige vergadering van de Communistische Internationale in februari-maart 1926, toen Zinovjev voorzitter van de Comintern was, toen hij nog leninist was en nog voor hij naar het kamp van Trotski was overgelopen. Ik herinner aan deze VIe voltallige vergadering van de Communistische Internationale, omdat er een resolutie over de Chinese revolutie bestaat, die in februari-maart 1926 met algemene stemmen op deze bijeenkomst werd aangenomen en waarin ongeveer dezelfde beoordeling van de eerste etappe van de Chinese revolutie, van de Kwomintang van Kanton en van de regering van Kanton wordt gegeven als de Comintern en de Communistische Partij van de Sovjet-Unie dit doen en waarvan de oppositie zich thans losmaakt. Ik spreek over deze resolutie, omdat Zinovjev er toentertijd vóór stemde en geen van de leden van het Centraal Comité, ook niet Trotski, Kamenev en de andere leiders van de huidige oppositie, daartegen opkwamen. Veroorloof mij enige passages uit deze resolutie aan te halen.
Over de Kwomintang wordt in deze resolutie gezegd:
“De politieke stakingen van de Chinese arbeiders in Shanghai en Hongkong (juni-september 1925) brachten een keerpunt in de bevrijdingsstrijd van het Chinese volk tegen de buitenlandse imperialisten ... De politieke actie van het proletariaat gaf een machtige stoot aan de verdere ontwikkeling en versterking van alle revolutionair-democratische organisaties van het land en in de eerste plaats van de revolutionaire volkspartij, de Kwomintang, en de revolutionaire regering in Kanton. De Kwomintang, waarvan de hoofdkern in bondgenootschap met de Chinese communisten optrad, is een revolutionair blok van de arbeiders, de boeren, de intellectuelen en de stedelijke democratie,[6] op de grondslag van de gemeenschap van de klassebelangen van deze lagen in de strijd tegen de buitenlandse imperialisten en de gehele militair-feodale levensverhoudingen, voor de onafhankelijkheid van het land en voor een eensgezinde revolutionair-democratische regering (zie de resolutie van de VIe voltallige vergadering van het Uitvoerend Comité der Comintern).
Dus de Kwomintang van Kanton als een verbond van vier “klassen”. Gij ziet, dat dit bijna een “Martynowiade” is, goedgekeurd door niemand anders dan door de toenmalige voorzitter van de Comintern, Zinovjev.
“De door de Kwomintang-partij in Kanton geschapen revolutionaire regering is er reeds in geslaagd verbinding op te nemen met de brede massa’s van de arbeiders, de boeren en de stedelijke democratie; zij heeft, op hen steunend, de door de imperialisten ondersteunde contrarevolutionaire benden verslagen (en werkt aan de radicale democratisering van het gehele politieke leven in de provincie Guangdong). De Kanton-regering, die dus de voorhoede in de strijd van het Chinese volk voor zijn onafhankelijkheid is, is het voorbeeld voor de toekomstige revolutionair-democratische opbouw van het land.”[7] (terzelfder plaatse)
Dienovereenkomstig zou de Kantonse Kwomintang-regering, die een blok van vier “klassen” belichaamde, een revolutionaire regering zijn en niet slechts een revolutionaire regering maar zelfs het voorbeeld voor de toekomstige revolutionair-democratische regering in China.
“Tegenover de nieuwe gevaren moeten de Chinese Communistische Partij en de Kwomintang op zo ruim mogelijke schaal politiek werk tot ontwikkeling brengen, massa-acties ter ondersteuning van de strijd van de volkslegers organiseren, gebruikmaken van de innerlijke tegenstellingen in het kamp van de imperialisten en tegenover hen het nationaal-revolutionaire eenheidsfront van de meest brede lagen van de bevolking (arbeiders, boeren, bourgeoisie), onder leiding van de revolutionair-democratische organisaties stellen.”[8] (terzelfder plaatse).
Hieruit blijkt dus, dat tijdelijke bloks en overeenkomsten met de bourgeoisie in de koloniale landen op een bepaalde etappe van de koloniale revolutie niet alleen toelaatbaar, maar direct noodzakelijk zijn.
Niet waar, dat lijkt zeer veel op datgene, wat Lenin ons in zijn bekende aanwijzingen over de tactiek van de communisten in de koloniale en afhankelijke landen zegt? Het is alleen maar jammer, dat Zinovjev het klaar gespeeld heeft, dit reeds te vergeten.
De kwestie van het uittreden uit de Kwomintang:
“Bepaalde lagen van de Chinese grootbourgeoisie, die zich tijdelijk om de Kwomintang groepeerden, hebben zich in het laatste jaar van haar afgewend, hetgeen geleid heeft tot de vorming van een kleine groep op de rechtervleugel van de Kwomintang, die openlijk optrad tegen het nauwe bondgenootschap van de Kwomintang met de massa’s van de werkers, voor het uitsluiten van de communisten uit de Kwomintang en tegen de revolutionaire politiek van de Kanton-regering. De veroordeling van deze rechtervleugel op het IIe Congres van de Kwomintang (januari 1926) en de bevestiging van de noodzakelijkheid van het strijdbondgenootschap van de Kwomintang met de communisten, versterkt de revolutionaire lijn van de werkzaamheid van de Kwomintang en de Kanton-regering, en verzekert de Kwomintang van de revolutionaire steun door het proletariaat.”[9] (terzelfder plaatse).
Hieruit blijkt dus dat het uittreden van de communisten uit de Kwomintang in de eerste etappe van de Chinese revolutie een ernstige fout zou zijn geweest. Het is alleen maar jammer dat Zinovjev, die voor deze revolutie heeft gestemd, het klaar heeft gespeeld dit een maand later reeds te vergeten. Want niet later dan april 1926 (na een maand) eiste Zinovjev het onmiddellijke uittreden van de communisten uit de Kwomintang.
Over de afwijkingen in de Communistische Partij van China en over de ontoelaatbaarheid van het overslaan van de Kwomintang-fase van de revolutie:
“De politieke zelfbeschikking van de Chinese communisten zal zich in de strijd tegen twee even schadelijke afwijkingen ontwikkelen; tegen het rechtse liquidatorendom, dat de zelfstandige klassetaak van het Chinese proletariaat negeert en tot een vormloze samensmelting met de algemene democratische, nationale beweging leidt, en tegen de extremistisch linkse stemmingen, die de revolutionair-democratische fase van de beweging willen overspringen en direct over willen gaan naar de proletarische dictatuur en de Sovjetmacht en die de boeren, deze voornaamste en beslissende factor van de Chinese nationale bevrijdingsbeweging, vergeten.”[10] (terzelfder plaatse)
Zoals ge ziet, is hier alles aanwezig, om aan te tonen dat de oppositie zowel de Kwomintang-fase van de ontwikkeling in China wil overslaan, alsook de boerenbeweging onderschat en overhaast te werk wil gaan wat betreft het vraagstuk van de sovjets. Dit slaat de spijker op de kop.
Is deze resolutie aan Zinovjev, Kamenev en Trotski bekend?
Men moet veronderstellen dat zij hun bekend is. In ieder geval moet zij wel bekend zijn aan Zinovjev, onder wiens voorzitterschap deze resolutie op de VIe voltallige vergadering van de Comintern werd aangenomen en die zelf voor deze resolutie heeft gestemd. Waarom negeren thans de leiders van de oppositie deze resolutie van de hoogste instantie der communistische wereldbeweging? Waarom verzwijgen zij haar? Omdat deze resolutie zich in alle vraagstukken van de Chinese revolutie tegen hen keert. Omdat zij de gehele tegenwoordige trotskistische opvatting van de oppositie omverwerpt. Omdat zij zich van de Comintern, van het leninisme hebben afgewend en thans, uit vrees voor hun eigen verleden, uit vrees voor hun eigen schaduw, gedwongen zijn, de resolutie van de VIe voltallige vergadering van de Comintern lafhartig uit de weg te gaan.
Zo staat de zaak t.o.v. de eerste etappe van de Chinese revolutie.
Laat ons thans overgaan tot de tweede etappe van de Chinese revolutie.
Onderscheidde zich de eerste etappe hierdoor, dat de spits van de revolutie in hoofdzaak tegen het buitenlandse imperialisme was gericht, het kenmerk van de tweede etappe is het feit, dat de revolutie haar spits in hoofdzaak tegen de binnenlandse vijanden en in de eerste plaats tegen de feodalen, tegen het feodale regime, richt.
Heeft de eerste etappe haar taak, de omverwerping van het buitenlandse imperialisme, vervuld? Neen, zij heeft deze niet vervuld. Zij heeft het vervullen van deze taak aan de tweede etappe van de Chinese revolutie overgelaten. Zij heeft de revolutionaire massa’s slechts de eerste stoot tegen het imperialisme gegeven, om dan haar loop te beëindigen en deze taak aan de toekomst over te laten.
Men moet aannemen dat het ook aan de tweede etappe van de revolutie niet zal gelukken de taak van het verdrijven van de imperialisten volkomen te vervullen. Zij zal de brede massa’s van de Chinese arbeiders en boeren een verdere aansporing tegen het imperialisme geven, maar zij zal dit slechts doen om de voltooiing van dit werk aan de volgende etappe van de Chinese revolutie, de sovjet-etappe over te laten.
En dat is niet vreemd. Is het soms niet bekend, dat in de geschiedenis van onze revolutie overeenkomstige feiten plaats vonden, zij het ook in een andere situatie en onder andere omstandigheden? Is het soms niet bekend, dat de eerste etappe van onze revolutie haar taak, de voltooiing van de agrarische revolutie, niet volledig heeft vervuld, maar dat zij deze taak aan de volgende etappe van de revolutie, de Oktoberrevolutie, overliet, die dan de taak van het uitroeien van de feodale overblijfselen geheel en al heeft vervuld? Daarom is het helemaal niet vreemd als de Chinese revolutie in de tweede etappe er niet in zou slagen de agrarische revolutie geheel te voltooien, en als de tweede etappe van de revolutie, nadat zij de miljoenen massa’s van de boeren een aansporing heeft gegeven en hen tot de strijd tegen de feodale overblijfselen zal hebben gevoerd, de voltooiing van dit werk aan de volgende etappe van de revolutie, de sovjet-etappe, zal overlaten. En dat zal voor de toekomstige sovjetrevolutie in China slechts een voordeel zijn.
Wat was de taak van de communisten in de tweede etappe van de revolutie in China, toen het centrum van de revolutionaire beweging zich klaarblijkelijk van Kanton naar Wuhan verplaatste en toen er, naast het revolutionaire centrum in Wuhan, een contrarevolutionair centrum in Nanking ontstond?
Deze taak was, de mogelijkheid van het legale organiseren van de partij, van het proletariaat (de vakverenigingen), van de boeren (de boerenbonden), van de revolutie in het algemeen ten volle te benutten.
Deze taak was de Kwomintang-aanhangers van Wuhan naar links, naar de agrarische revolutie te drijven.
Zij bestond daaruit de Kwomintang van Wuhan tot het centrum te maken van de strijd tegen de contrarevolutie en tot de kern van de toekomstige revolutionair-democratische dictatuur van het proletariaat en de boeren.
Was deze politiek juist?
De feiten hebben aangetoond dat zij de enig juiste politiek was, een politiek die in staat was om de brede massa’s van de arbeiders en de boeren op te voeden in de geest van de verdere ontwikkeling van de revolutie.
De oppositie eiste toentertijd het onmiddellijke vormen van sovjets van arbeiders- en boerenafgevaardigden. Maar dat was avonturierspolitiek, een avontuurlijke overhaasting, want de onmiddellijke vorming van sovjets zou toen een overslaan van de ontwikkelingsfase van de linkse Kwomintang hebben betekend.
Waarom?
Omdat de Kwomintang in Wuhan, die het verbond met de communisten onderhield, zich in de ogen van de brede massa’s der arbeiders en boeren nog niet een slechte naam bezorgd en ontmaskerd had, omdat haar mogelijkheden als burgerlijk-revolutionaire organisatie nog niet uitgeput waren.
Omdat het stellen van de leuze van de sovjets en van de omverwerping van de Wuhan-regering op een tijdstip, toen de massa’s zich, aan de hand van hun eigen ervaring, nog niet hadden overtuigd van de ondeugdelijkheid van deze regering en van de noodzakelijkheid om haar omver te werpen, betekent dat men vooruitsnelt, dat men zich van de massa’s losmaakt, dat men zich van de ondersteuning van de massa’s berooft en daarmee het begonnen werk ten gronde richt.
De oppositie is van mening dat, als zij de onbetrouwbaarheid, de onstandvastigheid, het onvoldoende revolutionaire karakter van de Kwomintang in Wuhan begrijpt (en dit is voor iedere politiek geschoolde functionaris niet moeilijk), dat dit dan volkomen voldoende was opdat de massa’s dit alles zouden begrijpen, dat dit voldoende was om de Kwomintang door de Sovjets te vervangen en de massa’s met zich mee te voeren.
Dat is echter de gewone ultralinkse fout van de oppositie, die haar eigen bewustzijn en begrip gelijkstelt met het bewustzijn en het begrip van de miljoenen massa’s van de arbeiders en de boeren.
De oppositie heeft gelijk als zij zegt dat de partij vooruit moet gaan. Dat is een eenvoudig marxistisch beginsel; zonder dit in acht te nemen bestaat er geen werkelijke communistische partij en kan zij niet bestaan. Maar dat is slechts een deel van de waarheid. De gehele waarheid is, dat de partij niet alleen vooruit moet gaan, maar dat zij ook de miljoenenmassa’s vooruit moet voeren. Vooruitgaan zonder de miljoenen massa’s met zich mee te voeren, betekent in werkelijkheid zich van de beweging losmaken. Vooruitgaan, terwijl men zich losmaakt van de achterhoede en niet in staat is om de achterhoede met zich mee te voeren, betekent dat men een te haastige sprong maakt, hetgeen de voorwaartse beweging van de massa’s voor een bepaalde tijd kan doen mislukken. De leninistische leiding bestaat immers juist hierin, dat de voorhoede in staat is om de achterhoede met zich mee te voeren, dat de voorhoede vooruit gaat, zonder dat zij zich van de massa’s losmaakt. Opdat echter de voorhoede zich niet van de massa’s zal losmaken, opdat de voorhoede werkelijk de miljoenen massa’s met zich mee zal voeren, daartoe is één beslissende voorwaarde vereist en wel, dat de massa’s zich zelf aan de hand van hun eigen ervaring overtuigen van de juistheid van de aanwijzingen, richtlijnen en leuzen van de voorhoede.
Het ongeluk van de oppositie is dan ook juist, dat zij deze eenvoudige leninistische regel voor het leiden van de miljoenen massa’s niet erkent en niet begrijpt, dat de partij alleen, de voorhoede alleen, zonder de steun van de miljoenen massa’s niet in staat is de revolutie door te zetten, dat de revolutie in laatste instantie door de miljoenen massa’s van de werkers wordt “gemaakt”.
Waarom hebben wij, bolsjewieken, in april 1917, in de praktijk niet de leuze van de omverwerping van de Voorlopige Regering en van het instellen van de Sovjetmacht gesteld, hoewel wij er van overtuigd waren dat wij in de zeer nabije toekomst voor de noodzakelijkheid zouden staan, de Voorlopige Regering omver te werpen en de Sovjetmacht op te richten?
Omdat de brede massa’s van de werkers, zowel in het achterland als aan het front, en tenslotte de sovjets zelf, nog niet bereid waren om zich zulk een leuze eigen te maken, omdat zij nog geloofden aan het revolutionaire karakter van de Voorlopige Regering.
Omdat de Voorlopige Regering zich nog niet door het ondersteunen van de contrarevolutie in het achterland en aan het front onmogelijk gemaakt en zich een slechte naam bezorgd had.
Waarom brandmerkte Lenin in april 1917 de groep van Bagdatjew in Petrograd, die de leuze van de onmiddellijke omverwerping van de Voorlopige Regering en van het oprichten van de Sovjetmacht opstelde?
Omdat de poging van Bagdatjew een gevaarlijke overhaasting zou zijn geweest, die het gevaar met zich meegebracht zou hebben van het losmaken van de bolsjewistische partij van de miljoenen massa’s van de arbeiders en de boeren.
Avonturiersdom in de politiek, een Bagdatjew-politiek ten aanzien van de Chinese revolutie, – dat richt thans onze trotskistische oppositie ten gronde.
Zinovjev zegt, dat ik, als ik over Bagdatjew-politiek spreek, de huidige Chinese revolutie met de Oktoberrevolutie vereenzelvig. Dat is natuurlijk nonsens. Ten eerste heb ik zelf in mijn artikel Opmerkingen over actuele onderwerpen het voorbehoud gemaakt dat “de overeenkomst hier betrekkelijk is”, dat “ik haar slechts onder alle noodzakelijke voorbehoud toelaat en indien men met het onderscheid tussen de situatie in het China van onze dagen en het Rusland van 1917 rekening houdt.”
Ten tweede zou het een domheid zijn te beweren dat men bij het karakteriseren van deze of gene stroming, van deze of gene fout in de revolutie van een gegeven land, geen enkele overeenkomst met revoluties in andere landen zou mogen vaststellen.
Leert soms de revolutie van het ene land niet van de revoluties in andere landen, zelfs wanneer deze revoluties niet van hetzelfde type zijn? Waarop zou dan de wetenschap van de revolutie neerkomen.
Zinovjev ontkent in het wezen van de zaak de mogelijkheid van een wetenschap van de revolutie. Is het soms geen feit, dat Lenin in de periode voor de Oktoberrevolutie Tsjcheïdze, Tseretelli, Steklow en anderen van “Louis Blanc-politiek” uit de tijd van de Franse revolutie van 1848 beschuldigde? Leest het artikel van Lenin “Louis Blanc-politiek” en ge zult begrijpen dat Lenin op ruime schaal van overeenkomstigheden uit de tijd van de Franse revolutie van 1848 gebruik maakte, wanneer hij de fouten van deze of gene politicus voor de Oktoberrevolutie karakteriseerde, hoewel hij zeer goed wist dat de Franse revolutie van 1848 en onze Oktoberrevolutie geen revoluties van hetzelfde type zijn. En als men kan spreken over een “Louis Blanc-politiek” van Tsjcheïdze en Tseretelli in de periode voor de Oktoberrevolutie, waarom zou men dan niet over een “Bagdatjew-politiek” van Zinovjev en Trotski in de periode van de agrarische revolutie in China mogen spreken?
De oppositie beweert dat Wuhan geen centrum van de revolutionaire beweging was. Maar waarom heeft Zinovjev dan gezegd dat “de alzijdige ondersteuning” van de Kwomintang van Wuhan “noodzakelijk” is, teneinde haar tot het centrum van de strijd tegen de Chinese Cavaignacs te maken? Waarom werd het gebied van Wuhan, en niet een willekeurig ander gebied, het centrum van de hoogste ontwikkeling van de agrarische beweging? Is het soms geen feit dat juist het gebied van Wuhan (de provincies Hunan en Hubei), in het begin van dit jaar het centrum was van de hoogste ontwikkeling van de agrarische beweging?
Waarom mag men Kanton, waar geen massale agrarische beweging bestond, een “opmarsgebied van de revolutie” noemen (Trotski), maar Wuhan, op welks grondgebied de agrarische revolutie begon en zich ontwikkelde, niet als een centrum, een “opmarsgebied” van de revolutionaire beweging beschouwen? Hoe valt het in dit geval te verklaren, dat de oppositie eiste, dat de communistische partij deel zou blijven uitmaken van de Kwomintang van Wuhan en van de regering van Wuhan? Was de oppositie in april 1917 dan voor een blok met de “contrarevolutionaire” Kwomintang van Wuhan? Vanwaar deze “vergeetachtigheid” en verwarring bij de oppositie?
De oppositie koestert leedvermaak, omdat het blok met de Kwomintang van Wuhan niet van lange duur bleek te zijn; zij beweert daarbij dat de Comintern de Chinese communisten niet heeft gewaarschuwd voor de mogelijkheid dat de Kwomintang van Wuhan zou kunnen falen. Men behoeft nauwelijks te bewijzen dat het leedvermaak van de oppositie slechts van haar politiek bankroet getuigt. De oppositie denkt blijkbaar, dat bloks met de nationale bourgeoisie in de koloniale landen van lange duur moeten zijn. Maar zo kunnen slechts lieden denken, die het laatste overblijfsel van leninisme hebben verloren. Als de feodalen en het imperialisme in China in het tegenwoordige stadium sterker bleken te zijn dan de revolutie, als de druk van deze vijandelijke krachten heeft geleid tot een zwenking naar rechts van de Kwomintang van Wuhan en tot de tijdelijke nederlaag van de Chinese revolutie, dan kunnen slechts mensen, die door defaitisme aangestoken zijn, hierover leedvermaak koesteren. Wat de bewering van de oppositie betreft, dat de Comintern de Communistische Partij van China niet voor een mogelijk falen van de Kwomintang van Wuhan zou hebben gewaarschuwd, dat is een van de gewone praatjes, waarvan het arsenaal van de oppositie thans overvol is.
Het eerste document, van mei 1927:
“Het belangrijkste in de binnenlandse politiek van de Kwomintang is thans de systematische ontplooiing van de agrarische revolutie in alle provincies, ook, en in het bijzonder in Guangdong, onder de leuze “alle macht aan de boerenbonden en de dorpscomités”. Dat is de grondslag van de successen van de revolutie van de Kwomintang. Dat is de grondslag voor het scheppen van een breed en machtig politiek en militair leger in China tegen het imperialisme en zijn agenten. Praktisch is de leuze van de inbeslagname van de grond volkomen actueel voor die provincies, waarin een sterke agrarische beweging is, zoals Hunan, Guangdong enz.
Zonder dit is de ontplooiing van de agrarische revolutie onmogelijk...”[11]
Men moet onmiddellijk beginnen met het organiseren van acht of tien divisies uit revolutionaire boeren en arbeiders met een absoluut betrouwbare bevelvoering. Dat zal de garde van Wuhan zijn, zowel aan de fronten als in het achterland, voor de ontwapening van onbetrouwbare troepenafdelingen. Daarmee mag niet gewacht worden.
Men moet het werk in het achterland en onder de troepenafdelingen van Chiang Kai-shek versterken en de opstandige boeren in Guangdong, waar de heerschappij van de landheren bijzonder ondraaglijk is, hulp verlenen.”
Het tweede document, van mei 1927:
“Zonder agrarische revolutie is de overwinning onmogelijk. Zonder agrarische revolutie zal het Centraal Comité van de Kwomintang tot een jammerlijk stuk speelgoed van de onbetrouwbare generaals worden. Men moet tegen excessen strijden, maar niet met behulp van troepen, maar door middel van de boerenbonden. Wij zijn beslist voor de feitelijke inbezitneming van de grond door het volk. De vrees, met betrekking tot de reis van Tan Pin-Lsiang is in zekere zin gerechtvaardigd.[12] Men mag zich niet losmaken van de arbeiders- en de boerenbeweging, maar men moet deze alzijdig bevorderen. Anders zult gij de zaak ten gronde richten.
Enige oude leiders van het Centraal Comité van de Kwomintang zijn bang voor de gebeurtenissen, aarzelen, zoeken compromissen. Men moet in het Centraal Comité van de Kwomintang meer boeren- en arbeidersleiders van onderop opnemen. Hun moedige woorden zullen de ouderen vastberaden maken of hen uitschakelen. De tegenwoordige structuur van de Kwomintang moet veranderd worden. De topleiding van de Kwomintang moet onvoorwaardelijk worden opgefrist en door nieuwe leiders worden aangevuld, die in de agrarische revolutie naar voren zijn gekomen; de aanhang moet uit de miljoenen leden van de arbeiders- en de boerenbonden worden uitgebreid. Zonder dit loopt de Kwomintang gevaar los van het leven te raken en alle autoriteit te verliezen.
Er moet een einde worden gemaakt aan het afhankelijk zijn van onbetrouwbare generaals. Mobiliseert een twintigduizendtal communisten, voegt daar een vijftigduizendtal revolutionaire arbeiders en boeren uit Hunan en Hubei aan toe, vormt enige nieuwe legerkorpsen, maakt gebruik van de cursisten van de officiersopleiding en organiseert, zolang het niet te laat is, uw eigen betrouwbare leger. Anders is er geen garantie tegen een mislukking. Het is een moeilijke zaak, maar er is geen andere weg.
Organiseert een revolutionair militair gerechtshof met bekende, niet-communistische Kwomintang-aanhangers aan het hoofd. Straft de officieren, die verbindingen onderhouden met Chiang Kai-shek of die soldaten tegen het volk, tegen de arbeiders en boeren ophitsen. Het mag niet bij vermaningen blijven. Het is tijd om te handelen. Men moet de schurken straffen. Als de Kwomintang-aanhangers niet leren revolutionaire jacobijnen te zijn, dan zullen zij voor het volk en de revolutie verloren zijn.”[13]
Gij ziet, dat de Comintern de gebeurtenissen voorzien heeft, dat zij de gevaren tijdig gesignaleerd en de Chinese communisten gewaarschuwd heeft voor de ondergang van de Kwomintang van Wuhan, indien de Kwomintang-aanhangers er niet in zouden slagen, revolutionaire jacobijnen te worden.
Kamenev heeft gezegd, dat de nederlaag van de Chinese revolutie de schuld is van de politiek van de Comintern, dat wij “in China de Cavaignacs hebben opgekweekt.”
Partijgenoten, zo kan over onze partij slechts een man spreken, die bereid is een misdaad tegen de partij te begaan. Zo hebben de mensjewieken in de periode van de Julinederlaag van 1917 over de bolsjewieken gesproken, toen de Russische Cavaignacs op het toneel verschenen. Lenin schreef in zijn artikel Over de leuzen, dat de Julinederlaag “een overwinning van de Cavaignacs” betekende. De mensjewieken gingen toentertijd te keer en beweerden dat het verschijnen van de Russische Cavaignacs de schuld was van de politiek van Lenin. Meent Kamenev, dat het verschijnen van de Russische Cavaignacs in de periode van de Julinederlaag van 1917, de schuld was van de politiek van Lenin, de politiek van onze partij en niet van iets anders? Past het Kamenev in dit geval de heren mensjewieken na te volgen? (Vrolijkheid). Ik had niet gedacht dat de oppositie zo diep kon zinken ...
Het is bekend dat de revolutie van 1905 een nederlaag heeft geleden, en deze nederlaag was zwaarder dan de huidige nederlaag van de Chinese revolutie. De mensjewieken zeiden toen dat de extreem revolutionaire tactiek van de bolsjewieken de schuld was van de nederlaag van de revolutie van 1905. Wil Kamenev soms ook hier de mensjewistische uitlegging van de geschiedenis van onze revolutie tot voorbeeld nemen en de bolsjewieken stenigen?
Waardoor is de nederlaag van de Beierse sovjetrepubliek te verklaren? Soms door de politiek van Lenin en niet door de krachtsverhouding van de klassen?
Waardoor is de nederlaag van de Hongaarse Sovjetrepubliek te verklaren? Soms door de politiek van Lenin en niet door de krachtsverhouding van de klassen?
Hoe kan men beweren dat de tactiek van deze of gene partij de krachtsverhouding van de klassen opheffen of omkeren kan? Was onze politiek in 1905 juist of niet? Waarom hebben wij toen de nederlaag geleden? Bewijzen de feiten soms niet dat de Chinese revolutie bij de politiek van de oppositie in een sneller tempo tot de nederlaag zou zijn gekomen, dan dit in werkelijkheid het geval is geweest? Hoe moet men mensen noemen, die de krachtsverhouding van de klassen tijdens de revolutie vergeten en die alles alleen door de tactiek van deze of gene partij trachten te verklaren? Van zulke mensen kan men slechts één ding zeggen, dat zij met het marxisme hebben gebroken.
Gevolgtrekkingen. De voornaamste fouten van de oppositie zijn:
1) De oppositie begrijpt het karakter en de perspectieven van de Chinese revolutie niet.
2) De oppositie ziet geen verschil tussen de revolutie in China en de revolutie in Rusland, tussen de revolutie in de koloniale landen en de revolutie in de imperialistische landen.
3) De oppositie breekt met de leninistische tactiek in het vraagstuk van de verhouding tot de nationale bourgeoisie in de koloniale landen in de eerste periode van de revolutie.
4) De oppositie begrijpt het vraagstuk van het deelnemen van de communisten aan de Kwomintang niet.
5) De oppositie schendt de grondslagen van de leninistische tactiek, ten aanzien van de verhouding tussen de voorhoede (de partij) en de achterhoede (de miljoenen massa’s van de werkers).
6) De oppositie breekt met de resoluties van de VIe en de VIIe voltallige vergadering van de Communistische Internationale.
De oppositie prijst met veel misbaar haar politiek in het Chinese vraagstuk aan en beweert dat het bij deze politiek in China thans beter zou zijn. Het is nauwelijks nodig te bewijzen dat de Chinese Communistische Partij, bij de uiterst grove fouten die de oppositie heeft begaan, voorgoed in een slop zou zijn geraakt, indien zij zich de antileninistische avonturierspolitiek van de oppositie eigen had gemaakt.
Als de Communistische Partij van China in korte tijd van een kleine groep van 5.000-6.000 personen tot een massapartij met 60.000 leden is gegroeid; als het de Communistische Partij van China is gelukt in deze tijd ongeveer 3 miljoen proletariërs in vakverenigingen te organiseren; als het de Communistische Partij van China is gelukt de miljoenen boeren uit hun slaap te wekken en tientallen miljoenen boeren in de revolutionaire boerenbonden te betrekken; als het de Communistische Partij van China is gelukt, in deze tijd hele regimenten en divisies van de nationale legers aan haar kant te krijgen; als het de Communistische Partij van China is gelukt, in deze tijd de idee van de hegemonie van het proletariaat van een wens tot een feit te maken – als het de Communistische Partij van China is gelukt, in korte tijd al deze verworvenheden te bereiken, dan is dit o.a. hierdoor te verklaren, dat zij de door Lenin aangeduide en door de Comintern uitgestippelde weg is gegaan.
Het is overbodig te zeggen, dat deze verworvenheden van de Chinese revolutie bij de politiek van de oppositie, bij haar fouten, bij haar antileninistische koers in de vraagstukken van de koloniale revolutie, hetzij er helemaal niet zouden zijn geweest, hetzij tot een minimum zouden zijn beperkt.
Dit kunnen slechts “ultralinkse” renegaten en avonturiers betwijfelen.
Verzamelbundel Over de oppositie. Moskou, 1928.
_______________
[1] Cursivering van mij. J. St.
[2] Cursivering van mij. J. St.
[3] Cursivering van mij. J. St.
[4] Cursivering van mij. J. St.
[5] Cursivering van mij. J. St.
[6] Cursivering van mij. J. St.
[7] Cursivering van mij. J. St.
[8] Cursivering van mij. J. St.
[9] Cursivering van mij. J. St.
[10] Cursivering van mij. J. St.
[11] Cursivering van mij. J. St.
[12] Tan Pin-Lsiang, in 1927 minister van landbouw in de regering-Wuhan, hield met alle mogelijke middelen de ontwikkeling van de agrarische revolutie in China tegen. Later werd hij uit de partij geroyeerd en ging hij naar het kamp van de contrarevolutie over.
[13] Cursivering van mij. J. St.