MIA : Marxistisch auteur : Ernest Mandel

 [photo]

“Het marxisme beschikt ook over een morele basis, door de jonge Marx duidelijk geformuleerd en op het einde van zijn leven bekrachtigd: het categorisch imperatief om een einde te maken aan alle omstandigheden waarin mensen worden uitgebuit, onderdrukt, vernederd en vervreemd. Dat categorisch imperatief blijft vandaag even geldig als in het verleden. Doordat het onze actie en ons leven leidt, zijn we de erfgenamen van een nobele traditie van meer dan 3.500 jaar van rebellie, revolte en revolutie. Laat onze vijanden ons maar bestempelen als ‘gevaarlijke utopisten’. De geschiedenis spreekt hen tegen. We maakten komaf met slavernij, lijfeigenschap, inquisitie en met het vermoorden van ketters op de brandstapel. We bestormden de Bastille. We zullen ook komaf maken met loonarbeid.”(Ernest Mandel) In: Crisis van het socialisme en vernieuwing van het marxisme (1995)


Speciaal nr. van Rood gewijd aan Ernest Mandel (pdf)Speciaal (eerbetoon) nummer van Rood aan Ernest Mandel

Ernest Mandel

1923 – 1995

Ernest Mandel was één van de leiders van de Vierde Internationale (USFI) en haar Belgische afdeling, de SAP. Tevens was hij een gekend marxistisch econoom met als belangrijkste werken “De economische theorie van het marxisme” ( en het “Laatkapitalisme”. Na de oorlog engageert hij zich in de vakbeweging. Hij wordt één van de belangrijkste raadgevers van André Renard (de adjunct algemeen secretaris van het ABVV, die de syndicale linkerzijde leidde). In 1964 wordt hij, samen met de hele antikapitalistische linkerzijde, uitgesloten uit de BSP. Vervolgens wordt Mandel zeer actief in de solidariteit met antikoloniale revoluties: Algerije, Cuba,... Che Guevara nodigt hem uit in Cuba, waar hij deelneemt aan een debat over de economische organisatie van de Cubaanse revolutie (1963-1964). Vanaf 1971 geeft hij ook les aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB). In België is Ernest Mandel één van de oprichters van de Revolutionaire Arbeidersliga (RAL, de latere SAP). In 1989-1990 koesterde hij grote hoop in de politieke ontwikkelingen in Duitsland. Hij bekeek de evoluties in Oost-Europa vanuit het perspectief van de linkse oppositie tegen het stalinisme en tegen het kapitalisme. Hij neemt deel aan het debat van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie over de politieke betekenis van het gevecht van Trotski. Op 20 juli 1995 sterft hij aan een fatale hartaanval.

Een film van Frans Buyens: Een mens genaamd Ernest Mandel
Audio:
4 november 1976: Twintig jaar na de Hongaarse Arbeidersopstand







1946

Een gedenksteen voor Abram Leon

Het Joodse vraagstuk dadelijk na de Tweede Wereldoorlog


1948

Het ware testament van Trotski


1949

Een nieuwe fase in de strijd in Italië


1956

De grote gevechten van het Belgische socialisme ...


1957

De oorsprong van 1 mei

De veertigste verjaardag van de Russische revolutie

De korte zomer van Nikita Chroesjtsjov

Is het marxisme enkel maar een onderzoeksmethode?

Blijft het marxisme voor de arbeidersorganisaties een noodzakelijk wapen?

De Gemeenschappelijke Markt, een optie die alle arbeiders aanbelangt


1958

Sociologie van de Amerikaanse bezittende klasse

Redevoering voor het BSP Congres van 17 en 18 december 1958  Belangrijk werk  

Socialistische perspectieven voor de Vlaamse kwestie

De moord op Nagy

De crisis van het Midden-Oosten - Van de Irakese revolutie tot de westerse interventie

De holdings, de structurele werkloosheid in Vlaanderen en de Vlaams nationalisten

Frankrijk: vijf vóór twaalf – eenheid in de strijd


1959

Hendrik De Man: een intellectuele tragedie

De Belgische socialisten en de onafhankelijkheid van Congo

Structuurhervormingen en medebeheer

Van het programma van actie naar de actie voor het programma

Het nieuwe programma van de Duitse sociaaldemocratie

De socialistische Internationale en het internationaal socialisme

Klassenstrijd, socialisme en rechtvaardigheid

Kapitalisme = werkloosheid, planeconomie = volledige tewerkstelling

Patronaal offensief


1960

De economische theorie van het marxisme - Deel 1   Belangrijk werk     (Deel 1 en 2, is de zogenaamde “Traité”)

De economische theorie van het marxisme - Deel 2   Belangrijk werk  

Sharpeville, de Zuid-Afrikaanse slaven komen in opstand

Leve onafhankelijk Congo

De Belgische nijverheid in de Gemeenschappelijke Markt

Accidenteel, Conjunctureel, Structureel

Het ideologische conflict Moskou-Peking

Een socialisme van de twintigste eeuw

Enige lessen uit 75 jaar geschiedenis

Nieuwe stromingen in de wereldeconomie

Het manoeuvre Lefèvre

Koloniale revoluties: de wereld op losse schroeven

Crisis in de CVP en eenheid van de werkende klasse

Het BSP-congres van 17-18 december

Waarom algemene werkstaking op 29 januari?

Solidariteit met de Borinage

De eerste regering van de republiek Congo

Diepe crisis in Congo: de achtergrond

De anarchie van de kapitalistische productie

César De Paepe - De stichter van de Eerste Internationale


1961

Patrice Lumumba, de dividenden van een moord

Lessen uit het Volksfront

De staking in België van 36

West-Duitsland na Adenauer

Bestaat er nog een arbeidersklasse?

Het XXIIde Congres van de KPSU

Eerste lessen

De staking: balans en perspectieven

Een jaar nadien

Een schip zonder stuur

Het Steenkooldirectorium

Verkiezingen, programma’s en toekomstige regering


1962

Proef op de som in Canada: federalisme en structuurhervormingen

Bad Godesberg: de nieuwe partijprogramma’s van de Duitse en Oostenrijkse sociaaldemocratie

In memoriam André Renard

Amerikaanse paradoxen

Onze militaire politiek

Voorlopige regeringsbalans

Het ABVV en de fiscale hervorming

Gaat het patronaat nu ook de Limburgse mijnen kelderen?

De Belgische economie in 1970

Van ondernemingsraden naar arbeiderscontrole

Nationalisatie van de elektriciteitsnijverheid

Groot-Brittannië en de Gemeenschappelijke Markt

Ben Bella, wie zijt gij?


1963

De jonge Marx en de marxisten


1964

Inleiding in de marxistische economie, —   Belangrijk werk  

De Eerste Internationale en de Commune van Parijs

Het internationalisme vandaag

België tussen neokapitalisme en socialisme  Belangrijk werk  

Leve socialistisch Cuba!

Een nieuwe arbeidersklasse?  Belangrijk werk  

De Duitse sociaaldemocratie is 100 jaar geworden

De CVP en de klassenloze samenleving


1965

De grootste verkiezingsnederlaag in de geschiedenis van het Belgische socialisme

De Grote Staking: vijf jaar later

Ben Bella en de socialistische linkerzijde

Indonesië: lessen uit een nederlaag

De marxistische opvatting van de staat

De moord op Malcolm X

Twintig jaar na Hiroshima


1966

Verdedig de Vietnamese revolutie

Hannah Arendt: morele wortels en sociale oorzaken van de fascistische misdaden

De vakbeweging moet weer klassestrijdbaar worden


1967

De bureaucratie, —   Belangrijk werk  

Cuba 1967 en de eerste conferentie van de OLAS

De theorie van Marx over de oorspronkelijke accumulatie en de industrialisering van de Derde Wereld

Internationaal kapitalisme en “supranationaliteit”

Het kapitaal van Karl Marx. 100 jaar

Emancipatie en wetenschap bij Karl Marx

In heel de wereld zal ‘Che’ Guevara miljoenen militanten tot voorbeeld zijn


1968

Vrijheid en planning onder kapitalisme en socialisme  Belangrijk werk  

De EEG en de rivaliteit Europa-Amerika. Een economische en politieke analyse  Belangrijk werk  

Een revolutionaire strategie in het huidige kapitalisme

Wie was Roman Rosdolsky (1898-1967)

Op de barricaden

Lessen uit Mei ’68  Belangrijk werk  

Camille Huysmans

Korte analyse van de Tsjechische crisis

Leuven Vlaams: de diepere betekenis van een revolte

De bezettingstroepen weg uit Tsjecho-Slowakije

De monopolies


1969

Rosa keert terug!

De arbeiders onder het neokapitalisme

Over het fascisme

Tsjecho-Slowakije: de sociale, economische en politieke achtergrond van de crisis

Arbeiderscontrole


1970

Lenin en het probleem van het proletarisch klassenbewustzijn  Belangrijk werk  

Latijns-Amerika: imperialisme en nationale bourgeoisie

Wordt de Sovjet-Unie kapitalistisch?

Arbeiderscontrole, arbeidersraden, arbeiderszelfbeheer

De marxistische vervreemdingstheorie

Kapitalisme vandaag

Vreedzame coëxistentie en wereldrevolutie

De geschiedenis en bewegingswetten van het kapitalisme

De rol van de universiteit in geprogrammeerde sociale verandering in het westen [Externe link]


1971

De rol van de intellectuelen in de klassenstrijd


1972

Het laatkapitalisme - Proeve van een marxistische verklaring —   Belangrijk werk  

Beginselen en toepassing van de marxistische economie  Belangrijk werk  

Permanente inflatie en de crisis van het internationaal muntstelsel

Over arbeiders en bedienden


1973

Dialectiek van de groei : naar aanleiding van het Rapport Mansholt  Belangrijk werk  

Antwoord op het Vlaams Marxistisch Tijdschrift: kritiek en “kritiek”

De tweede val van de dollar

De strategie der overgangseisen

Systeemconforme vakorganisaties?

De marxistische opvatting over de staat

Het socialisme dat wij willen


1974

Strijd voor het socialisme: strategie en organisatie

Het BSP-congres en de fundamentele problemen van het socialisme

Goelag archipel


1975

Liebman en het leninisme

De crisis: hun antwoord en het onze


1976

Inleiding tot “Het Kapitaal I”   Belangrijk werk   

Kapitalistische wereldeconomie: economische heropleving?

Inleiding in het historisch materialisme   !!   

Mao is dood

De revolutionaire crisis

Tien stellingen over de sociaaleconomische wetmatigheden van de overgangsmaatschappij tussen kapitalisme en socialisme

Marxistische economische theorie nuttig en noodzakelijk   !!   


1977

De kapitalistische economie in het begin van 1977: massale en blijvende werkloosheid

Van een toenemende instabiliteit naar een revolutionaire opgang


1978

Introductie tot het Het Kapitaal, boek 2  Belangrijk werk  

De mens is het hoogste wezen voor de mensen

Kritiek op het eurocommunisme

De kapitalistische economie vandaag: een marxistische visie

Spinoza, consequente verdediger van de burgerlijke vrijheid

1979-1980: een nieuwe veralgemeende recessie? De internationale kapitalistische economie


1979

Trotski: zijn bijdrage tot het marxisme  Belangrijk werk  


1980

Inleiding tot het marxisme  Belangrijk werk  

Het 11de wereldcongres van de Vierde Internationale

Toekomstvisie op het socialisme - ‘Waarvan we moeten dromen!’

De bewegingswetten van de Sovjeteconomie

Methodologische problemen bij het bepalen van de klassennatuur van de burgerlijke staat


1982

Vijftig jaar geleden greep Hitler de macht

De arbeidersbeweging en de crisis  Belangrijk werk  


1983

Marx, Engels en het probleem van de zogenaamde ‘dubbele moraal’

De crisis 1974-1983 - De feiten, hun marxistische interpretatie


1984

Functies en limieten van de Europese eenheidsmarkt


1985

Gedeeltelijk onafhankelijke variabelen en interne logica in de klassieke marxistische economische analyse  Belangrijk werk  

Hendrik De Man, vijftig jaar later

Socialisme, democratie en zelfbeheer

De rol van het individu in de geschiedenis, het voorbeeld van Wereldoorlog Twee  Belangrijk werk  


1986

Marcel Liebman is niet meer

Ter verdediging van de socialistische planning – Nieuwe vertaling door Wim Seegers   Belangrijk werk  

Ter verdediging van de socialistische planning – Vertaling door Valeer Vantyghem

De olieprijs daalt, de economische depressie blijft

1934-1936: de grote draai


1987

Uitgelezen moorden  * * *  

Draagwijdte en beperkingen van de hervormingen van Gorbatchov

Na de krach...

Naar een nieuwe economische recessie

Zes vragen over de crisis

Hulde aan René Groslambert (1901-1987)

Val der beurzen kondigt recessie aan

Cuba: het grote economische debat 1963-1964

De dialectiek van productiekrachten, productieverhoudingen en klassenstrijd


1988

De mythe van het marktsocialisme   Belangrijk werk  

De materiële, sociale en ideologische voorwaarden voor de nazi genocide

Getuigenis van Ernest Mandel

De Europese bourgeoisie in crisis

De opkomende “Vierde stand” in de burgerlijke omwenteling van de Zuidelijke Nederlanden (1565-1585, 1789-1794, 1830)


1989

De marxistische opvatting over revolutie en contrarevolutie  Belangrijk werk  

De politieke revolutie en contrarevolutie in de marxistische theorie

Trotski’s opvatting over zelforganisatie en voorhoedepartij


1990

Socialisme en vrijheid

Waarheen drijft de Sovjet-Unie?

Begrotingstekort en internationalisering van het Kapitaal in de marxistische theorie


1991

Het lange golven debat: de inzet

De lessen uit het BCCI-schandaal

De derde weg Over de noodzakelijkheid en mogelijkheid van een democratische planeconomie


1992

Europa: heropleving en besparingsbeleid

Fascisme — Wat het is en hoe je het moet tegenhouden


1993

Economische crisis veroorzaakt tegengestelde impact

Maastricht: Autopsie van een mislukking

Een ander Europa! Een andere wereld!


1994

Overgangsprogramma. Enkele aanvullende voorstellen


1995

De lange golven van de kapitalistische ontwikkeling

De opheffing van de schuld van de Derde Wereld

Crisis van het socialisme en vernieuwing van het marxisme


Zoek knop